تحلیل تکنیکال (technical analysis) ارزهای دیجیتال یکی از چندین روشی است که می تواند به شما کمک کند تا ترید موفقی داشته باشید. در دنیای ترید موفقیت یعنی به دست آوردن پول و شکست یعنی از دست دادن آن. درس های زیادی وجود دارد برای اینکه یاد گرفته و از آنها به نحو احسن استفاده کنید. این درس ها تنها با وارد کردن پول واقعی خود به این فضا آموخته می شوند و برای همگان روی می دهند. ممکن است شما خیلی هم با دقت کار کنید و برنامه ریزی داشته باشید اما باز این اشتباهات ناگزیر خواهند بود. در زندگی واقعی هم چنین است و بسیاری چیز ها را از طریق اشتباه کردن یاد می گیریم.
با خواندن کتاب و رفتن به سمینار های مختلف تریدر نمی شویم؛ تنها زمانی تریدر می شویم که پول واقعی خود را وارد فضا کنیم.
هنگامی که پول از دست می دهید، به تحلیل و بررسی خود می پردازید و سعی می کنید که این ماجرای ناخوشایند را دوباره تکرار نکنید. اشتباهاتی مانند گرفتار شدن در دام احساسات و عواطف، خرید اشتباه، گذاشتن نامناسب حد ضرر و غیره برای همه تریدر ها پیش آمده است.
دروغ گفتن به خود، اولین دشمن هر تریدر می باشد. جامعه به افرادی که خود را فریب می دهند، پاداش می دهد. با دروغ گفتن می توان بسیاری از شغل ها و روابط را حفظ کرد اما دروغ گفتن در دنیای ترید مجازات سختی دارد و پول و سرمایه فرد را به فنا می دهد. هر فردی در این فضا باید نقاط ضعف و قوت خود را بشناسد و با خودش رو راست باشد. من خودم تا این اواخر در تحلیل تکنیکال خیلی خوب نبودم.
بسیاری از مردم فکر می کردند که من در تحلیل تکنیکال بسیار خوب هستم. من به راحتی روی نمودار ها خطوط متعددی را رسم می کردم و شروع به صحبت در مورد روند ها می کردم. اظهارات افراد دیگر در مورد مهارت من در تحلیل تکنیکال، گاهی بر خودم هم اثر می گذاشتم اما در درون خود می دانستم که چندان در تحلیل تکنیکال خوب نیستم.
کشف این دروغ ها بسیار سخت است و مردم نیز عاشق دروغ های شما می باشند. آنها به روی همه چیز چشم می پوشند و سخنان خوشایند شما را قبول می کنند. یک روز شما بیدار می شوید و می بینید که نابینایی هستید که نابینا های دیگر را هدایت می کنید. شما ناگهان متوجه دامنه اشتباهات خود می شوید و می بینید که اشتباهات زیادی را مرتکب می شوید؛ گاهی خیلی سریع اقدام به فروش می کنید و گاهی درک واضحی از الگو ها ندارید. فضای ترید سرشار از موقعیت هایی است که در آنها می توانید پول از دست دهید و هیجان این فضا نیز به همین خاطر است.
به عنوان یک تریدر باید خیلی سریع خودتان را بشناسید، وگرنه موقعیت شما بحرانی تر و بحرانی تر می شود. برای این شناخت لازم است که پس از مطالعه و یاد گرفتن تحلیل تکنیکال اقدام به ترید و از دست دادن پول کنید. بله، پول از دست دهید تا یاد بگیرید. شما باید درد از دست دادن پول را بچشید تا از آن عبرت بگیرید. شکست در واقع معلم شماست.
توماس ادیسون در راه درست کردن لامپ الکتریسیته، مرتکب اشتباهات زیادی شد و درس های تلخی گرفت. روزی دستیار خشمگین او از کوره در رفت و بر سر او فریاد کشید که تا کی ما باید این اشتباهات را مرتکب شویم و پول و زمان خود را هدر دهیم. این راهنما به شما کمک می کند که تعدادی از اشتباهاتی را که من مرتکب شده ام، تکرار نکنید.
شما ممکن است خودتان هزاران دلار را از دست دهید و برگردید و به این مقاله نگاهی مجدد بیاندازید. آن وقت است که کم کم به اصلاح خطا ها و درست کردن سیستم خود خواهید پرداخت. پس بیایید بر تحلیل تکنیکال تمرکز کنیم و تعدادی از اشتباهات مهم در ترید را مورد بررسی قرار دهیم.
۱- بسیاری فکر می کنند که تحلیل تکنیکال معجزه می کند
شما مقالاتی را در گوشه و کنار مشاهده می کنید که یا تحلیل تکنیکال را به عنوان مسیر رسیدن به ثروت و موفقیت معرفی می کنند و یا آن را چیزی بیهوده و غیر مفید می دانند. این طرز تفکر دوتایی و سیاه و سفید دیوانگی محض است و در ترید جایگاهی ندارد. هیچ سیستمی کامل نیست و شما باید از هر سیستمی چیز های خوب را بگیرید اما همواره جانب احتیاط را رعایت کنید.
تحلیل تکنیکال ابزاری برای رسیدن به موفقیت است و در مابین این دو طرز فکر قرار دارد. این ابزار می تواند به شما برای بدست آوردن پول کمک کند. تحلیل تکنیکال در فضای بلاک چین (blockchain) و ارز دیجیتال بسیار مورد توجه قرار گرفته است و بسیاری از کارشناسان به آن بهای زیادی می دهند. مشکل در اینجا وقتی پیش می آید که شما زیاد بر تحلیل تکنیکال تکیه می کنید و عقلم سلیم را نادیده می گیرید. همواره انتظار دارید که یک شاخص جادویی، برگشت روند را به شما اطلاع دهد.
چنین شاخصی وجود ندارد. برای خود من پیش امده که متکی بر شاخص ها و نمودار ها بوده ام و برای چند روز مرتب سود کرده ام. شاخص ها و نمودار ها به من گفته اند که هنوز نباید از معامله خارج شوم و در نهایت همه آنچه را اندوخته ام، در مدت کمی از دست داده ام. ممکن است قیمت بیت کوین (bitcoin) یا یک دارایی در اوج خود باشد اما تحلیل تکنیکال یک الگوی صعودی را به ما نشان دهد.
اگر بیت کوین بالا رفته و هزاران دلار اندوخته اید، نباید فکر کنید که این بالا رفتن برای همیشه ادامه پیدا می کند. هر فرازی، فرودی هم دارد. بعد از مدتی ترید کردن، متوجه می شوید که بسیاری از چیز های بازار منطقی و عادی هستند. بعد از چند روز صعود و رشد قاعدتا اصلاح و افت را خواهیم داشت. این چیز ها جادویی نیستند بلکه ریشه در روانشناسی آدمی دارند.
وقتی که در سود هستید و به اندازه کافی سود می کنید، اقدام به خروج کنید و وقتی که در ضرر هستید و موقعیت از کنترلتان خارج شده است، بیرون بیایید. بله، دقیقا به همین سادگی. اگر از سود خود استفاده نکنید، دقیقا مانند این است که سودی نکرده باشید.
۲- بسیاری عادت به پیچیده کردن بیش از حد اوضاع گرفته اند
کتاب ها و سایت های زیادی برای یادگیری در این فضا وجود دارد. ممکن است شما بخواهید که همه این سایت ها و کتاب ها را بخوانید و از همه الگو ها سر دربیاورید. خیر، نباید این کار را بکنید. بسیاری از این الگو ها چرت و پرت هستند و امکان روی دادن آنها بسیار کم است. بهتر است کار را برای خود ساده کنید و اصول و قواعد کار را یاد بگیرید. بله، اصول اساسی کار را یاد بگیرید و جزئیات را رها کنید.
الگو ها و شاخص های زیادی در سایت های مختلف وجود دارند که بسیاری از آنها تنها شما را گیج می کنند. در کل، اگر به ساده سازی این کار بپردازیم و سراغ اصول و قواعد برویم، تنها چند چیز مانند میانگین متحرک، RSI، کانال های صعودی و نزولی، پرچم ها و چند چیز دیگر باقی می ماند. چیز های دیگر را فراموش کنید زیرا تنها شما را گیج می کنند و بسیار کم اتفاق می افتند.
۳- دیدن الگو های تخیلی
اشتباهی که اکثر تریدر های تازه کار می کنند، این است که اگو هایی را حفظ می کنند و تمایل دارند که این الگو ها را در همه جا پیدا کنند. فرضا در نمودار زیر یک الگوی جعلی را می بینید و شبیه الگوی سر و شانه به نظر می رسد. بله این الگوی سر و شانه است اما در فضای روند کلی؛ آنچه که به صورت خط آبی می بینید، در اینجا جز تعدادی برگشت، چیز دیگری نیست.
این تریدر های تازه کار به زور می خواهند که در نمودار ها الگو پیدا کنند. اگر فرضا در نمودار ساعتی چیزی پیدا نکنند، نمودار را تنگ تر می کنند و اصرار دارند که حتما باید چیزی را پیدا کنند. الگو ها برای تشکیل خود به زمان نیاز دارند. بعضی روز ها تنها باید منتظر بمانیم و کاری نکنیم.
نمودار های آشفته زیادی را هر روز در توییتر (twitter) می بینیم که از افراد خواسته اند به پیش بینی دست بزنند. بسیاری از این نمودار ها، در واقع هیچ چیزی را نشان نمی دهند. تریدر ها به بحث در مورد این نمودار ها می پردازند و از سناریو های متضاد و مختلفی صحبت می کنند که هیچ کمکی به آنها نمی کند.
شما باید بتوانید از روی یک نمودار اقدام به پیش بینی و تصمیم گیری درست کنید. اگر بگویید که این نمودار به هر جهتی می تواند برود، در واقع زمان و انرژی خود را هدر داده اید.
۴- ترجیح دادن الگو های کوتاه مدت بر الگو های بلند مدت
ترید با الگو های دراز مدت بسیار آسان تر از ترید با الگو های کوتاه مدت می باشد. الگو های دراز مدت که طی هفته ها و ماه ها تشکیل شده اند، ارزش بیشتری دارند و معتبر تر هستند. الگو های کوتاه مدت اکثرا سرابی بیش نیستند. هرچه از دورتر به نمودار نگاه کنیم، بهتر متوجه اوضاع می شویم. من خودم متوجه شده ام که تنها تعدادی خطوط اصلی در بالا و پایین نمودار، بیشترین چیز هایی است که نیاز دارم.
کانال ها بهترین دوست شما در نمودار ها هستند. به یادگیری آنها بپردازید، شاید آنها تنها چیزی باشند که لازم است در تحلیل تکنیکال بدانید. اگر دقیق تر به اوضاع نگاه کنید، می بینید که تقریبا همه چیز یک کانال است. اگر به مشاهده حرکت های یک کوین (coin) خاص در عرض چندین ماه بپردازید، می بینید که این حرکت های ظاهرا نامنظم، در واقع یک کانال را تشکیل داده اند.
در تشخیص کانال ها دقت کنید. کانالی که تنها با متصل کردن دو نقطه به هم ایجاد شده است، کانال نیست و در واقع تنها یک حدس است. تنها سه نوع کانال وجود دارد: صعودی، نزولی و بدون روند. این یعنی سادگی و بسیاری این سادگی را نادیده می گیرند. می توان در سادگی اقدام کرد اما در پیچیدگی هیچ اقدامی نمی توان کرد.
اگر کانالی برای چندین ماه معتبر بوده است و ناگهان خروجی از آن صورت می گیرد، عجله نکنید و منتظر شوید تا این خروج کاملا تایید شود. بسیاری از این خروج ها تایید نمی شوند و در نهایت به داخل کانال برمی گردند. بله، تحلیل تکنیکال نیاز به تامل و دقت زیادی دارد. متکی بر تغییرات واقعی باشید نه حدسیات.
برگشت روند های صعودی بسیار سریع تر از برگشت روند های نزولی صورت می گیرد. پس در زمانی که روند صعودی است و سود کافی کسب کرده اید، بیرون بیایید تا روند سریعا برنگشته و همه سود های شما را درو نکرده است. کانال های بدون روند به تریدر ها کمک می کنند که به ترید کوتاه مدت بپردازند و سود هایی را کسب کنند. فراموش نکنید که این کانال ها خطرناک ترین هستند.
چیز مهمی که در اینجا نباید فراموش کنید، این است که زمانی که یک کوین برای مدت زیادی در یک کانال می ماند و سپس از کانال خارج می شود، منتظر بمانید تا این خروج کاملا تایید شود. بعد از تایید است که باید پول فیات خود را آماده کنید و یا برای مدتی از بازی بیرون بروید.
۵- ترید بیش از حد
این اشتباهی است که همه مرتکبش می شوند و من هم در این میان استثنا نبوده ام. وقتی ترید موفقی می کنید و به ۴۰ درصد سود می رسید، احساس خوشحالی می کنید و مواد شیمیایی خاصی در مغز شما ترشح می شود و شما را تشویق به فعالیت بیشتر و کسب سود بیشتر می کند.
عکس قضیه نیز صادق است، وقتی که بازار علیه شما برمی گردد و شما خود را در ضرر می بینید، ضربان قلب بالا می رود و احساس ترس زیادی می کنید. در این حالت، اقدام به ترید های متعددی می کنید و بعد از چند روز متوجه ترید های زیاد خود می شوید و می فهمید که پول زیادی را به عنوان کارمزد تقدیم صرافی ها و بروکر ها (broker) کرده اید.
این اشتباه بزرگی است که بسیاری از تریدر ها مرتکب آن می شوند. آدم های عاقل و کودن هر دو مرتکب اشتباه می شوند اما فرق عاقل ها با انسان های نادان در این است که عاقلان از اشتباهات خود عبرت می گیرند و سعی می کنند که آنها را دوباره تکرار نکنند. احساسات در ترید بسیار به شما لطمه می زنند، سعی کنید که از آنها دور باشید. از جستجوی الگو های کوتاه مدت دست بردارید و دید بلند مدت تری در فضای ترید داشته باشید.
مشاهده حرکت های دراز مدت آسان تر است و این حرکت ها بسیار سالم تر از حرکت های کوتاه مدت می باشند. خودتان را با مشاهده نمودار های زیاد دیوانه نکنید و از رویاپردازی بپرهیزید. روند های بلند مدت، وقت و انرژی کمتری را از شما می گیرند.
۶- جا برای خطا باقی نگذاشتن
این یکی از بد ترین اشتباهات است و معمولا بعد از کسب سود زیاد از بازار رخ می دهد. همواره باید به خودتان فضا برای جبران اشتباهاتتان بدهید. کتاب های کلاسیک به این قضیه زیاد می پردازند اما این قضیه بدیهی است و برای دانستن آن لازم نیست که همه این کتاب ها را بخوانید.
بهترین زمان برای خرید وقتی است که یک دارایی مقدار زیادی از ارزش خود را از دست داده است و بازار با ترس و وحشت افراد زیادی پر شده است. در این وضعیت باید طمع کرد و خرید را شروع کرد. تحلیل تکنیکال برای تشخیص نقاط مناسب برای خرید همواره مفید می باشد.
سیگنال خرید اکثرا بعد از چنین وضعیت هایی داده می شود و ممکن است یک کوین نزولی از کانال نزولی خارج شده باشد و وارد کانال بدون روند شده باشد. در این حالت، تریدر های حرفه ای سود خود را می گیرند و مدتی بعد، تریدر های دیگر هم متوجه ماجرا می شوند و کم کم وارد می شوند. اما این ورود، تریدر های حرفه ای را به فکر خروج می اندازد.
روند دیگری که باید مواظبش باشیم، در انتهای یک روند صعودی آهسته و پیوسته می باشد که یکباره می بینیم قیمت آن سهم یا آلتکوین (altcoin) خاص اوج می گیرد. در این حالت باید چند صباحی موج سواری کنیم و سریعا خارج شویم. این قضیه در نمودار زیر در مورد بیت کوین صادق است.
بیت کوین می تواند در عرض چند روز، ۵۰۰دلار یا ۱۰۰۰ دلار حرکت داشته باشد. بنابراین همواره باید فضای زیادی برای جبران اشتباهات به خود بدهید. ترس عقب افتادن از قافله را نداشته باشید و همواره منطقی عمل کنید. هیچ صعودی برای همیشه ادامه نخواهد داشت و طبیعتا در این میان اصلاح هم صورت می گیرد و در این اصلاحات است که از منظر تحلیل تکنیکال می توانید وارد شوید.
در صورتی که حاشیه خوبی برای خطا باقی گذارید، به گذاشتن حد ضرر نیاز چندانی نخواهید داشت و دیگر نگران خبر های بد در فضای ارز دیجیتال نخواهید بود. شما در این حالت، فضای زیادی برای اشتباه باقی گذاشته اید. آشفته بازار و خبر های بد ناگهانی را همواره در نظر داشته باشید. اینها چیز هایی هستند که فراسوی بشر هستند و گاهی به صورت غیر مترقبه روی می دهند.
سعی نکنید که دارایی ها را در اوج تعقیب کنید و به حدس در مورد آنها بپردازید. این کار بسیار خطرناک است و ممکن است باعث شود که پول زیادی از دست دهید. این کار به منزله باقی نگذاشتن فضای کافی برای جبران اشتباه می باشد.
۷- همه پول خود را وارد ترید نکنید و متنوع سازی را هم فراموش نکنید
ترید با پوکر (poker) فرق دارد. اگر همه پول خود را وارد ترید کنید و تنها به خرید چند کوین محدود بپردازید، باید بگویم که دارید با آتش بازی می کنید. تنها پولی را وارد ترید کنید که توان از دست دادنش را دارید. همواره به متنوع سازی پورتفولیوی (portfolio) خود بپردازید و همه تخم مرغ ها را در یک سبد نگذارید.
من خودم زیاد مرتکب چنین اشتباهی شده ام. گاهی کوینی را در کف قیمت تشخیص داده ام و فرضا با ۵ درصد سرمایه خود به توصیه کارشناسان، اقدام به ورود کرده ام. بعد از مدتی، آن کوین خاص اوج گرفته و من رفته رفته همه پول خود را وارد کرده ام و در نهایت با ضرر سنگینی مواجه شده ام.
از چنین اشتباهاتی پرهیز کنید و آهسته و پیوسته پیش بروید. دندان طمع را بکشید و به سود های کوچک راضی باشید. بدانید که تریدر های لاک پشتی در دراز مدت پول بیشتری از تریدر های خرگوشی کسب خواهند کرد. تریدری که این ماه پول زیادی کسب کرده، احتمالا ماه آینده پول زیادی از دست خواهد داد. سود زیاد همواره با ریسک زیاد قرین می باشد. استراتژی ساده و محافظه کارانه ای در پیش بگیرید و در کف قیمت اقدام به خرید کنید. تحلیل تکنیکال هم در این میان به شما کمک خواهد کرد. این کار آسان نیست اما شدنی است.
شما لازم است که حرکت های کلی را پیش بینی کنید و بدانید که پیش بینی همه حرکت های بازار غیر ممکن می باشد. کم کم می توانید به خودتان اعتماد کنید و اقدام به خرید های خوبی در کف قیمت کنید و از این رهگذر پول خوبی را به جیب بزنید.
ترید درس تواضع و سفر به درون خود می باشد. شما باید ضعف ها و قوت های خود را بشناسید و نسبت به حقیقت تعصب داشته باشید. هرگز نباید به خود دروغ بگویید و مرتب باید خود را ارزیابی کنید. هرگز پایانی برای این مقصد نیست و همواره جا برای یادگیری بیشتر است.
