تیرآهن یکی از مقاطع بسیار کاربردی و بااهمیت در سازههای مختلف است. این محصول میتواند قدرت تحمل سازه را در برابر بارهای محرک ساختمان افزایش دهد. همچنین میزان مقاومت سازه در برابر بارهای عمودی، خمشی و برشی با استفاده از این مقطع فولادی افزایش پیدا میکند. اصلیترین نقش این تیر در انتقال وزن و تضمینکننده دوام زیاد فوندانسیون ساختمان است. تیرآهن معمولی، شکل خاص و متمایزی دارد که برای ساختمانسازی به کار میرود و در مقابل تیرآهن هاش برای کاربردهای خاص مثل سدسازی یا صنایع قابلاستفاده است.
جایگاه هاش در ساخت و ساز
در گذشته استفاده از مقطع معمولی در سازه رواج بیشتری داشت؛ اما امروزه هاش توانسته جایگاه خود را در اسکلت اصلی انواع سازهها پیدا کند. البته تیر معمولی و هاش هر دو از یک خانواده هستند؛ اما از نظر چندین ویژگی با یکدیگر تفاوت دارند که آشنایی با این تفاوتها برای استفاده صحیح و اصولی مقاطع بسیار مهم است.
چون استفاده اشتباه از هاش یا تیرآهن معمولی میتواند مشکلات فنی و آسیبهای مالی زیادی در ساخت پروژههای مختلف ایجاد کند. شما میتوانید قیمت هاش را از مجموعه فولادینو دریافت کنید.
تیرآهن هاش چیست؟
در حال حاضر هاش یا مقطع بالپهن در صنعت ساختمانسازی نقش گستردهای پیدا کرده و استفاده از آن باعث افزایش دوام و استحکام سازههای مختلف میشود. علامت اختصاری این محصول H یا IPB است. شکل ظاهری طراحی این تیر دارای دو بال موازی در کنار یکدیگر است که دو انتهای مقطع را تشکیل دادهاند.
در قسمت میانی این دو بال نیز یک تکه آهنی ضخیم طراحی شده و به عنوان جان تیرآهن شناخته میشود. در سازههای ساختمانی برای افزایش دوام و استحکام ستون، از تیرآهن هاش استفاده میکنند. کاربردهای این محصول در صنایع مختلف نسبت به انواع دیگر تیرها بسیار زیاد است و این شاید مهمترین تفاوتH با تیر معمولی باشد.
بررسی تفاوت هاش با تیرآهن
به مقاطع فولادی که دارای دو قسمت بال و جان باشند، تیرآهن میگویند. اما مقطع معمولی با هاش تفاوتهای خاصی در میزان ضخامت بال و شکل سطح مقطع دارد که سبب ایجاد تفاوتهای دیگر میان این دو محصول شده است.
به طور مثال تأثیر ضخامت بال بر تیرآهن هاش باعث افزایش وزن آن و ایجاد تفاوت نسبت به نمونه معمولی شده است. از تفاوتهای این دو محصول میتوان به طراحی شکل ظاهری، استاندارد ساخت، وزن، خواص مکانیکی، فرایند تولید، کاربردها و قیمت آنها اشاره کرد. در ادامه هر یک از تفاوتهای موجود را در تیر معمولی و هاش بررسی میکنیم.
بررسی تفاوت دو مقطع از نظر طراحی شکل ظاهری
تیرآهن هاش از نظر سطح مقطع مانند تیر معمولی دارای بال و جان است. البته نمونه معمولی بال کوچکتری نسبت به جان دارد و ابعاد بال به اندازه نصف جان است ولی در تیرآهن ۱۶ بال و جان، دارای ابعاد برابری هستند. سطح مقطع تیر معمولی به شکل I ساخته شده که نشاندهنده عرض کوچک و ضخامت کم بالهای آن است. در حالیکه سطح مقطع هاش بهصورت H طراحی شده و میزان ضخامت و ابعاد بال و جان در آن برابر است.
بررسی تفاوت دو مقطع از نظر استاندارد ساخت
استاندارد به کاررفته در ساخت تیرآهن هاش و معمولی بر اساس نوع شکل سطح مقطع تعیین میشود. در نتیجه نمونه معمولی این محصول از استاندارد IPE، IPN و نمونه هاش از استاندارد IBP برخوردار است. استاندارد IPE به کاررفته در این محصولات با عنوان نیم پهن موازی نیز مشهور است و سبک ایرانی و اروپایی دارد اما IPN از استاندارد چین و روسیه پیروی میکند و با عنوان بال باریک شیبدار شناخته میشود که موارد استفاده بیشتری دارد.
تیرآهن H از سه دسته مختلف تشکیل میشود و هر کدام از آنها استاندارد متفاوتی دارند. انواع تیرآهن ۱۶ شامل سبک (استاندارد HEA) ، سنگین (استاندارد HEB) و فوق سنگین(استاندارد HEM) است.
بررسی تفاوت تیرآهن و هاش از نظر وزن
بر اساس نوع شکل سطح مقطع این دو محصول، میزان ضخامت بال و جان آنها نیز با یکدیگر تفاوت دارد. هر چه میزان ضخامت بیشتر باشد، وزن مقطع افزایش پیدا میکند. تفاوت در وزن تیرآهن هاش و معمولی باعث میشود قدرت تحمل بار و خاصیتهای مکانیکی آنها نیز تغییر کند. در نتیجه وزن تیرآهن و هاش در سایز ۱۶ با یکدیگر متفاوت است و H وزن بیشتری دارد.
بررسی تفاوت دو محصول از نظر خواص مکانیکی
مقطع تیر معمولی نسبت به هاش در برابر اتفاقاتی مثل پیچخوردگی عملکرد ضعیفتری دارد و نمونه معمولی فقط میتواند مقاومت خود را در برابر نیروهای وارده از یک سمت حفظ کند. در مقابل تیرآهن ۱۶ در برابر نیروهای وارده از هر دو سمت مقاوم است و به دلیل سختی زیاد قدرت تحمل بار بیشتری را دارد.
در سازههای مختلف از هاش به دلیل استحکام زیاد برای ساخت ستون استفاده میشود؛ اما تیر معمولی را نمیتوان برای این موارد به کار برد. قدرت مقاومت تیرH در برابر نیروی برشی و خمشی بسیار زیاد است و به همین دلیل برای استفاده در سازههای سنگین مناسبتر است. علاوه بر خواص مکانیکی وزن زیاد هاش نیز در افزایش قدرت تحمل بار آن تأثیر زیادی دارد.
بررسی تفاوت تیر معمولی و هاش از نظر فرایند تولید
از تفاوتهای اساسی تیرآهن هاش و تیر معمولی میتوان به روشهای متفاوت ساخت آنها اشاره کرد. همه انواع تیرآهنها با روش نورد گرم ساخته میشوند و نحوه تولید آنها تفاوت زیادی ندارد. اما مواد اولیه به کاررفته و نوع محصول میتواند فرایند تولید را نیز تغییر دهد.
یکی از مهمترین مواد اولیه به کاررفته در تولید این مقاطع استفاده از اسلبهای مستطیل شکل و اچ شکل است. قطعات تولید شده از اسلبهای مستطیلی در روند شکلدهی پیچیدهتر هستند و دشواری بیشتری دارند؛ چرا که مراحل موردنیاز برای رساندن این تیرآهنها به شکل نهایی بیشتر است.
بررسی تفاوت این دو مقطع از نظر کاربرد
بر اساس قدرت تحمل بار، شکل ظاهری، مقدار وزن و خاصیتهای مکانیکی دیگر در تیرآهن هاش و معمولی، کاربردهای این دو نیز با یکدیگر تفاوت دارد. به طور معمول سازههایی که بار سنگینتری دارند، از تیر H استفاده میکنند.
به خصوص هنگام ساخت سازههای تجاری یا مسکونی در چندین طبقه، ساخت سکو، انواع پل، کشتیسازی، سدسازی، اسکلهسازی، ساخت انواع برج و سازهای صنعتی دیگر هاش و انواع آن کاربرد بیشتری دارند. همچنین این محصول میتواند در ساخت دهانههای ۱۰۰ متری نیز استفاده شود.
اما در ساخت چارچوبهای اصلی و فرعی، ساخت بالابر، ساخت ستونهای نگهدارنده آسانسور، خرپا و ساخت سازهها در ابعاد کوچک استفاده از تیر معمولی کاربردی است؛ چرا که میزان تحمل بار آن پایین است و وزن کمتری دارد. این نمونه برای ساخت دهانههای ۱۰ تا ۳۰ متری مناسب است.
بررسی تفاوت دو نوع تیر هاش و معمولی از نظر قیمت
نحوه ساخت مقطع H و ضخامت زیاد بالهای آن باعث شده این مقطع وزن بیشتری داشته باشد. در نتیجه قیمت هاش نسبت به تیر معمولی در یک سایز مشخص، بیشتر است. یکی از مهمترین عوامل در تعیین قیمت تیرآهن هاش در مقایسه با معمولی، نوع ورق مورد استفاده به عنوان ماده اولیه در ساخت آنها است.
علاوه بر این هاش از نظر فرایند تولید و تجهیزات مورد نیاز برای ساخت پیچیدگی بیشتری دارد و هزینه اولیه آن زیاد است. در نتیجه قیمت آن نسبت به تیر معمولی متفاوت است. البته باید بدانید قیمت این محصولات تحت تاثیر تغییر ارزش فولاد قرار دارد.
بررسی مزیتهای هاش نسبت به تیر معمولی
مقطع H دارای مزیتهای خاصی است که باعث استفاده از آن در پروژههای مختلف شده است. از جمله:
- یکی از مزیتهای بسیار مهم تیرآهن هاش ضخامت زیاد بالهای آن است که قدرت تحمل بار مقطع را بیشتر میکند.
- همچنین میتوان هاش را در اندازههای مختلف تولید کرد و آن را تا طول ۱۰۰ متر نیز استفاده کرد.
- پهنبودن سطح مقطع هاش آن را برای استفاده در ساخت ستون و تکیهگاه کاربردی میکند؛ چرا که تیر فولادی هر گونه فشار را به سطح مقطع منتقل میکند و با افزایش این سطح قدرت تحمل تنش آن بیشتر میشود. این مورد برای ساخت ستون یا سازههای تحتفشار بسیار ایدهآل است.
نتیجهگیری
یکی از مصالح بسیار کاربردی در صنایع مختلف، ساختوساز پروژههای گوناگون، راهسازی و…. استفاده از انواع تیرآهن است. بر اساس روش و محل استفاده، این مقاطع فولادی در انواع مختلف تولید شدهاند که دو نوع متداول آن شامل تیرآهن هاش و معمولی است.
تیر H با نمونه معمولی تفاوتهای بسیار زیادی دارد و کاربردهای آن نیز گسترده است. مقاومت زیاد این محصول در کنار بزرگی سطح مقطع آن باعث افزایش توانایی هاش در تحمل بار سازههای مختلف شده است. در نتیجه وجود این محصول در پروژههای حساس، بلند و پرریسک یک نیاز اساسی است.
خرید مقطع H از برند معتبر در کیفیت کلی آن تأثیر زیادی دارد و این مورد بر ویژگیهای کیفی پروژه شما نیز تأثیرگذار است. استفاده از مواد اولیه درجه یک در ساخت این محصول باعث افزایش قدرت مقاومت مقطع میشود و به راحتی میتوان این تیر را در سازههای گوناگون استفاده کرد.
شما میتوانید از طریق مجموعه فولادینو اطلاعات کافی در خصوص این مقطع فولادی به دست آورید و قیمت هاش را با دقت بررسی کنید. همچنین امکان ثبت سفارش و خرید محصول نیز در سایت این مجموعه برای کاربران فراهم شده است.