شیوه تفکر جهان در مورد مالکیت و سرمایهگذاری بهسرعت در حال تغییر است. مفهوم توکنیزه کردن داراییهای دنیای واقعی (RWAs) در حال ظهور است و وعده میدهد که تعامل شما با همهچیز، از املاک گرفته تا هنر، را تغییر دهد.
اکنون این امکان وجود دارد که این کار را با پشتیبانی از مادر فناوریهای رمزنگاری، یعنی بلاکچین بیتکوین، انجام دهید.
در پایان این مقاله، متوجه خواهید شد که چرا و چگونه میتوان داراییهای دنیای واقعی را روی بیتکوین توکنیزه کرد. همچنین با موارد استفاده و چالشهای احتمالی این فرآیند آشنا خواهید شد.
چرا از بیتکوین برای توکنیزه کردن داراییهای واقعی استفاده کنیم؟
توکنیزه کردن داراییهای واقعی روی بلاکچین مزایای متعددی از جمله افزایش نقدینگی و بهبود شفافیت دارد.
در حالی که پلتفرمهای بلاکچینی مختلفی ویژگیهای توکنیزه کردن را ارائه میدهند، بیتکوین به دلیل امنیت بینظیر، شناختهشده بودن در صنعت و زیرساخت قدرتمند، برجسته است.
- امنیت بالا: مکانیزم اجماع «اثبات کار» (PoW) بیتکوین در برابر هکها و حملات بسیار مقاوم بوده و این امنیت برای محافظت از داراییها در برابر دستکاری و کلاهبرداری حیاتی است.
- شناختهشدهترین ارز دیجیتال: بیتکوین به عنوان پرکاربردترین ارز دیجیتال، جامعه کاربری گستردهای دارد که باعث افزایش نقدینگی و بازارپذیری داراییهای توکنیزهشده میشود.
- غیرمتمرکز و تغییرناپذیر: بلاکچین بیتکوین خطر کنترل متمرکز، تغییرات غیرمجاز یا رفتارهای کلاهبرداری را کاهش میدهد و اصالت و شفافیت مالکیت داراییها را تضمین میکند.
روشهای مختلف توکنیزه کردن داراییهای واقعی روی بیتکوین
در حالی که بیتکوین به طور ذاتی برای توکنیزه کردن طراحی نشده، مانند اتریوم یا سایر پلتفرمهای قرارداد هوشمند، روشهای متعددی برای دستیابی به این هدف وجود دارد.
۱. اوریدنالها و ثبت دادهها (Inscriptions)
طراحی اولیه بیتکوین امکان ایجاد توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) را فراهم نمیکرد. اما در ژانویه ۲۰۲۳، پروتکل بلاکچین بیتکوین بهروزرسانی شد و قابلیت اوریدنالها (ordinals) به آن اضافه شد.
این ویژگی جدید امکان ایجاد و توکنیزه کردن داراییهای دیجیتال مشابه NFTها را روی شبکه بیتکوین فراهم کرد.
با استفاده از اوریدنالهای بیتکوین، کاربران میتوانند دادهها (متن، تصاویر، ویدئوها و …) را مستقیماً روی ساتوشیها رمزگذاری کنند. این فرآیند باعث میشود که بیتکوینهای معمولی به آیتمهای دیجیتال منحصربهفرد تبدیل شوند و امکان ثبت و تأیید دائمی دادههای آن را در بلاکچین فراهم کنند.
مراحل توکنیزه کردن داراییها بر روی بلاکچین بیتکوین با استفاده از اوریدنالها:
رویکرد نوآورانه اوریدینالها (Ordinals) و حکاکیها (Inscriptions) توانایی افزودن دادههای دنیای واقعی به NFTها در شبکه بیتکوین را متحول کرده است. در نگاه اول، این مفهوم ممکن است پیچیده به نظر برسد، اما اگر قبلاً در استفاده از کیف پولهای بیتکوین و پلتفرمهای مرتبط تجربه دارید، این فرایند میتواند به طرز شگفتآوری ساده باشد.
در اینجا مراحل آمده است:
-
انتخاب کیف پول بیتکوین
ابتدا باید یک کیف پول بیتکوین انتخاب کنید که از قابلیت Taproot پشتیبانی کند؛ چراکه این ویژگی برای اوریدینالها ضروری است. کیف پولهایی مانند MetaMask یا Ledger میتوانند از اوریدینالها پشتیبانی کنند، البته در صورتی که به پلتفرمهای Generative یا Xverse متصل شوند. -
خرید بیتکوین از یک صرافی معتبر
باید بیتکوین را از یک صرافی معتبر مانند Coinbase یا Binance خریداری کنید. پس از خرید، بیتکوین را به کیف پول خود منتقل کنید. -
ایجاد یک حکاکی اوریدینال (Ordinal Inscription)
با استفاده از Bitcoin Core یا ابزارهای شخص ثالث مانند UniSat، Gamma، Ordinalsbot یا Ordswap، میتوانید دادههای موردنظر خود را بر روی ساتوشیها حک کنید. برای این کار:- دادهها یا اطلاعاتی که میخواهید روی توکن حک شود را وارد کنید.
- پلتفرم یک تراکنش برای شما ایجاد میکند که باید آن را ارسال کنید.
- پس از تأیید تراکنش، میتوانید آخرین حکاکی خود را در ordinals.com بررسی کنید و توکن را در کیف پول بیتکوین خود مشاهده کنید.
۲. استانداردهای توکنیزه کردن در بیتکوین
استانداردهای توکن مبتنی بر بیتکوین مانند Counterparty و Omni Layer به شما این امکان را میدهند که توکنهای دارای پشتوانه دارایی را مستقیماً بر روی بلاکچین بیتکوین ایجاد و منتقل کنید. این راهکارها روشی غیرمتمرکز و امن برای توکنیزه کردن داراییهای دنیای واقعی ارائه میدهند.
نحوه ایجاد توکن سفارشی بر روی بیتکوین با استفاده از Counterparty:
در این مقاله، برای توضیح نحوه انتشار توکن سفارشی بر روی بیتکوین، از Counterparty به عنوان نمونه استفاده میکنیم:
- یک کیف پول سازگار با Counterparty راهاندازی کنید.
- با استفاده از پلتفرم Counterparty، توکن خود را ایجاد کنید و مشخصات آن مانند نام، مقدار عرضه و قابلیت تقسیمپذیری را تعیین کنید.
- توکن را منتشر کنید و از طریق تراکنشهای Counterparty به کاربران توزیع کنید.
- توکنهای خود را در صرافیهای پشتیبانیکننده از Counterparty فهرست کرده و معامله کنید.
با وجود اینکه استانداردهایی مانند Counterparty و Omni Layer امکان توکنیزه کردن داراییها را فراهم میکنند، اما با چالشهایی نیز همراه هستند:
- فاقد قابلیتهای پیشرفته مشابه توکنهای مبتنی بر اتریوم هستند.
- به دلیل استفاده از شبکه بیتکوین، با سرعت کمتر و هزینه بالاتر تراکنشها مواجهاند.
- نیاز به دانش فنی بالا برای راهاندازی و مدیریت دارند.
- اکوسیستم کوچکتری دارند و تعداد کیف پولها و صرافیهای پشتیبان محدودتر است.
- مشکل مقیاسپذیری دارند، زیرا بلاکچین بیتکوین برای تراکنشهای حجیم و سریع توکنها بهینهسازی نشده است که ممکن است منجر به ناکارآمدی شود.
۳. قراردادهای هوشمند بر روی بیتکوین
قابلیتهای اسکریپتنویسی بیتکوین، از جمله OP_RETURN و Taproot، امکان ایجاد قراردادهای هوشمندی را فراهم میکنند که میتوانند برای توکنیزه کردن داراییهای دنیای واقعی (RWA) استفاده شوند. این قراردادهای هوشمند، انتقال توکن را بهصورت برنامهپذیر و امن ممکن میسازند.
اسکریپتنویسی بیتکوین به زبان برنامهنویسی ساده و اختصاصی بیتکوین اشاره دارد که برای پردازش و تأیید تراکنشها در این شبکه استفاده میشود. این زبان، Bitcoin Script نام دارد و برخلاف زبانهای برنامهنویسی عمومی مثل پایتون یا جاوا، غیر تورینگ کامل است، یعنی حلقهها و شرطهای پیچیده ندارد و فقط میتواند مجموعهای از دستورات از پیش تعیینشده را اجرا کند.
این طراحی باعث افزایش امنیت شبکه بیتکوین شده، زیرا از اجرای کدهای مخرب و بینهایت جلوگیری میکند.
OP_RETURN:
OP_RETURN به شما اجازه میدهد مقادیر کمی از دادهها را در تراکنشهای بیتکوین ذخیره کنید. این قابلیت میتواند برای نمایش مالکیت دارایی یا دیگر متادیتاها مورد استفاده قرار گیرد و راهی سبک و کمهزینه برای توکنیزه کردن یک دارایی در عین استفاده از امنیت بالای بیتکوین فراهم میکند.
- متادیتای مربوط به دارایی (مثلاً اطلاعات مالکیت) را در یک خروجی OP_RETURN جاسازی کنید.
- از این متادیتا برای نمایش مالکیت دارایی بهصورت قابلتأیید استفاده کنید.
- مالکیت را با ارجاع به تراکنشهای بیتکوین حاوی دادههای OP_RETURN پیگیری کنید.
Taproot:
Taproot قابلیتهای اسکریپتنویسی بیتکوین را ارتقا داده و امکان ایجاد قراردادهای هوشمند پیچیدهتر را فراهم میکند. با استفاده از آن، میتوان توکنهایی با قوانین مالکیت سفارشیسازیشده ایجاد کرد و داراییها را بهصورت پیشرفتهتر توکنیزه کرد.
- با استفاده از قابلیتهای پیشرفته Taproot، یک قرارداد هوشمند ایجاد کنید که دارایی دنیای واقعی (RWA) را نمایش دهد.
- قوانین مالکیت و سایر شرایط را درون اسکریپت Taproot تعریف کنید.
- بیتکوین را در قرارداد Taproot قفل کنید تا توکن صادر شود.
- مالکیت را با بهروزرسانی شرایط قرارداد منتقل کنید.
با وجود اینکه قراردادهای هوشمند بیتکوین، از طریق OP_RETURN یا Taproot، امکان توکنیزه کردن داراییها را فراهم میکنند، اما چالشهایی نیز دارند:
- OP_RETURN فضای ذخیرهسازی محدودی دارد و امکان جاسازی مقدار زیادی متادیتا را نمیدهد.
- Taproot پیشرفتهتر است اما پیادهسازی آن پیچیده است.
- زبان اسکریپتنویسی بیتکوین برنامهپذیری کمتری دارد و محدودیتهای زیادی برای قراردادهای هوشمند ایجاد میکند.
- هزینه تراکنشها ممکن است افزایش یابد، بهویژه برای توکنهایی با قراردادهای پیچیدهتر.
- اکوسیستم راهکارهای مبتنی بر Taproot هنوز به بلوغ کافی نرسیده است.
- ریسکهای امنیتی و عدم سازگاری با سایر بلاکچینها، پذیرش این روش را برای توکنیزهسازی پیچیده دشوار میکند.
موارد استفاده از توکنیزه کردن داراییهای دنیای واقعی بر بستر بیتکوین
توکنیزه کردن داراییهای دنیای واقعی (RWA) بر بستر بیتکوین فرصتهای جدیدی را در بخشهای مختلف ایجاد میکند. این فقط یک نوآوری فنی نیست، بلکه میتواند شیوه مدیریت مالکیت و انتقال ارزش را متحول کند.
۱. توکنیزه کردن املاک و مستغلات
توکنیزه کردن املاک و مستغلات انقلابی در سرمایهگذاری املاک ایجاد میکند. با امکان دیجیتالی کردن مالکیت املاک و تقسیم آن به توکنهای دیجیتال، سرمایهگذاران میتوانند سهمی از املاک گرانقیمت داشته باشند.
- این فناوری معاملات و نقدشوندگی املاک را سادهتر میکند.
- بازار املاک را برای افراد بیشتری در دسترس قرار میدهد.
- مالکان املاک میتوانند به یک پایگاه خریداران جهانی دسترسی داشته باشند، بدون محدودیتهای جغرافیایی فعلی.
۲. آثار هنری و کلکسیونی
NFTها در حال حاضر یکی از مهمترین کاربردهای توکنسازی در صنعت هنر و کلکسیونها هستند.
- نمایش دیجیتالی آثار هنری یا اقلام نادر در بلاکچین یک رکورد شفاف و غیرقابل تغییر از مالکیت ایجاد میکند.
- این کار مشکل تاریخی اصالت و جعل را در بازارهای هنر و کلکسیونها برطرف میکند.
۳. توکنیزه کردن کالاهای اساسی
توکنیزه کردن کالاهایی مانند محصولات کشاورزی و حتی طلا، شیوه سرمایهگذاری و تجارت منابع حیاتی را متحول میکند.
- نمایش کالاها بهصورت توکن دیجیتال امکان مالکیت جزئی و تجارت کارآمدتر را فراهم میکند.
- سرمایهگذاران خرد میتوانند وارد بازاری شوند که پیشتر تنها در اختیار مؤسسات بزرگ بود.
- این میتواند منجر به قیمتگذاری کارآمدتر و بازاری پایدارتر برای کالاهای اساسی شود.
۴. توکنیزه کردن مالکیت معنوی
توکنیزه کردن مالکیت معنوی، مانند ثبت اختراعات و حقوق کپیرایت، میتواند فرایند صدور مجوز و توزیع حق امتیاز را سادهتر کند.
- شفافیت ذاتی بلاکچین باعث میشود توافقات مجوزدهی و استفاده از مالکیت معنوی قابل پیگیری و مدیریت خودکار باشد.
- مالکیت معنوی میتواند در بازارهای جهانی بهعنوان یک دارایی معامله شود، مسیرهای جدیدی برای درآمدزایی خالقان فراهم کند.
با وجود این فرصتها، توکنیزه کردن داراییهای دنیای واقعی بر بستر بیتکوین هنوز در مراحل ابتدایی توسعه قرار دارد. با تکامل راهکارهای فنی و افزایش پذیرش، میتوان انتظار داشت که این مدل مالکیت و سرمایهگذاری نقش مهمتری در اقتصاد دیجیتال ایفا کند.
چالشهای توکنیزه کردن داراییهای واقعی
توکنیزه کردن داراییهای دنیای واقعی روی بلاکچین بیتکوین ایدهای امیدوارکننده است، اما موانعی برای غلبه بر آن وجود دارد. عدم قطعیتهای قانونی و نبود چارچوبهای شفاف از مهمترین چالشهای این حوزه هستند.
هنوز مشخص نیست که داراییهای واقعی چگونه بهصورت دیجیتالی مدیریت و نمایندگی خواهند شد. این مفهوم در مراحل ابتدایی خود قرار دارد و صادرکنندگان و سرمایهگذاران باید با مقررات پراکنده و نامشخص دستوپنجه نرم کنند.
بهعنوان مثال، ترکیب قوانین املاک و مستغلات با داراییهای دیجیتال کاری پیچیده است که ممکن است سالها طول بکشد. حتی ممکن است یک نوع دارایی توکنیزهشده در یک کشور قانونی باشد، درحالیکه در کشور دیگر غیرقانونی اعلام شود.
مقیاسپذیری نیز یکی از معضلات همیشگی صنعت بلاکچین است. شبکه بیتکوین با وجود امنیت و پایداری بالا، در پردازش حجم عظیمی از دادهها و تراکنشها با محدودیت مواجه است. توکنیزه کردن گسترده داراییها به حجم بالای داده و توان پردازشی زیادی نیاز دارد که ممکن است منجر به افزایش حجم بلاکچین و کاهش کارایی شبکه شود.
این مشکل میتواند بیتکوین را در رقابت با گزینههای پیشرفتهتر برای توکنیزه کردن داراییهای واقعی دچار چالش کند.
بااینحال، توکنیزه کردن داراییهای واقعی روی بیتکوین، رویکردی نوین برای تعامل با دنیای مالی دیجیتال ارائه میدهد. این فناوری مزایای چشمگیری مانند افزایش نقدشوندگی، شفافیت و مالکیت خرد دارد. اما برای پذیرش گسترده آن، هنوز چالشهایی ازجمله مقررات و مقیاسپذیری باید حل شوند.
در نتیجه توکنیزه کردن داراییهای دنیای واقعی بر روی بیتکوین، یک روش نوآورانه برای ورود به دنیای مالی دیجیتال است. این روش میتواند نقدینگی را افزایش داده، شفافیت را بهبود بخشیده و امکان مالکیت جزئی از داراییها را فراهم کند.
با این حال، چالشهایی مانند قوانین نامشخص و مقیاسپذیری همچنان باید برطرف شوند تا این فناوری بهطور گسترده مورد پذیرش قرار گیرد.