همه‌ی ما به غذا نیاز داریم و آن را خریداری می‌کنیم. غذا یک نقطه‌ی مشترک و جهانی بین مردم دنیاست. پس جای تعجب ندارد که صنعت کشاورزی، یک صنعت عظیم باشد.
در سال ۲۰۲۳، تنها اتحادیه اروپا ۱۵۴ میلیون تن محصول کشاورزی وارد کرد و ۱۳۴ میلیون تن نیز صادر نمود. این بازار همچنان در حال رشد است و پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۹، سالانه با نرخ ۳.۴۵٪ رشد کرده و به رقم ۵.۵۲ تریلیون دلار برسد.
اما کشاورزان و تجار حوزه کشاورزی با یک مشکل جدی روبرو هستند: آن‌ها باید مواد غذایی را صادر کرده و با ارزهای خارجی تعامل داشته باشند. با این حال، سیستم مالی – به ویژه در آفریقا – توسعه‌نیافته است.
ناکارآمدی در تجارت آن‌ها منجر به هزینه‌های بالای تراکنش، تاخیر در پرداخت‌های فرامرزی و نرخ بهره بالا برای وام‌ها می‌شود. شرکت‌های بزرگ بهتر می‌توانند با این چالش‌های مالی کنار بیایند، اما کشاورزان خرد، که بیشترین آسیب را از سیستم‌های بانکی منسوخ می‌بینند، اغلب ناتوان می‌مانند.
تکنولوژی بلاک‌چین و استیبل‌کوین‌ها این نوید را می‌دهند که شرایط متلاطم مالی را برای تجار کشاورزی آرام کنند. با حذف واسطه‌ها و فراهم کردن شمول مالی، این فناوری به کشاورزان دسترسی مستقیم به بازارهای جهانی می‌دهد.
با پیش‌بینی اینکه بازار غذا و کشاورزی آفریقا تا سال ۲۰۳۰ به یک تریلیون دلار برسد، استیبل‌کوین‌ها ممکن است خیلی بیشتر از یک «مد مالی» ساده برای این صنعت باشند.
پرداخت‌های فرامرزی، هزینه‌های پنهانی بزرگی دارند
پرداخت‌های فرامرزی، قلب تپنده‌ی تجارت کشاورزی هستند؛ چرا که برای خرید تجهیزات، بذر، یا تجارت بین‌المللی ضروری‌اند. تراکنش‌های بین‌المللی برای کشاورزی آفریقا حیاتی‌اند، زیرا صادرات درون‌قاره‌ای فقط ۱۷٪ از کل صادرات آفریقا را شامل می‌شود.
اما سیستم‌های بانکی محلی توسعه‌نیافته‌اند و مانع از انجام این پرداخت‌ها به شکلی کارآمد می‌شوند. یک مشکل بزرگ این است که بانکداری سنتی گران‌قیمت است — بانک‌ها از کشاورزان بین ۳٪ تا ۶٪ کارمزد می‌گیرند. این هزینه برای کسب‌وکارهایی که حاشیه سود محدودی دارند، سنگین است.
علاوه بر این، استفاده از ارز واسطه (اغلب دلار آمریکا) منجر به ضررهای ناشی از نرخ ارز می‌شود که معمولاً در بازه ۳٪ تا ۱۰٪ قرار دارند. کسب‌وکارهای کوچک در آفریقا برای تسویه‌حساب از طریق کانال‌های رسمی، گاه باید تا ۲۰۰٪ بیشتر از شرکت‌های بزرگ هزینه پرداخت کنند.
و این همه ماجرا نیست — فرآیند پرداخت هم بسیار کند است. کشاورزان گاه باید تا ۱۲۰ روز برای تسویه‌حساب صبر کنند. این تأخیرها برای کسب‌وکارهایی که به نقدینگی فوری نیاز دارند، ویرانگر است. آن‌ها مجبورند وام‌های با بهره بالا بگیرند و این بیشتر از سودشان کم می‌کند.
استیبل‌کوین‌ها می‌توانند تجارت کشاورزی را متحول کنند
سیستم‌های مالی منسوخ، صنعت کشاورزی جهانی را به زانو درآورده‌اند، اما بارقه‌ای از امید در قالب استیبل‌کوین‌ها دیده می‌شود. کریپتو می‌تواند با سه تحول اصلی، تجارت کشاورزی را دگرگون کند:
۱. حذف بانک‌ها و کاهش هزینه‌ها: استیبل‌کوین‌ها اجازه می‌دهند کشاورزان و تجار بدون واسطه با یکدیگر معامله کنند. این یعنی تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تر. کشاورزان به‌جای پرداخت ۳٪ تا ۶٪ کارمزد، این مبلغ را ذخیره کرده و وجه را در عرض چند دقیقه دریافت می‌کنند — نه چند هفته یا ماه. این یعنی سرمایه در گردش کافی برای ادامه فعالیت.
۲. فرار از ارزهای بی‌ثبات محلی: با قیمت‌گذاری محصولات به‌وسیله‌ی دارایی‌های دیجیتال باثبات، تجار می‌توانند به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند. نرخ‌های ارز پرنوسان دیگر مانعی نخواهند بود. این موضوع برای کشورهایی با ارزهای ناپایدار بسیار حیاتی است، چون یک افت ناگهانی در ارزش ارز می‌تواند سود را یک‌شبه نابود کند.
۳. مبارزه با تقلب و ناکارآمدی زنجیره تأمین: تجارت کشاورزی درگیر تقلب‌های گسترده و ناکارآمدی زنجیره تأمین است. تقلب غذایی در جهان سالانه ۴۰ میلیارد دلار و تجارت کالاهای تقلبی ۵۰۰ میلیارد دلار هزینه دارد. استیبل‌کوین‌ها می‌توانند حرکت کالاهای جعلی را کاهش دهند و صنعت را کارآمدتر کنند.
نتایج این تحول در کشاورزی آفریقا قابل مشاهده است. شرکت زیمبابوه‌ای Parrogate، برای بهبود پرداخت‌ها به تأمین‌کنندگان و بهینه‌سازی تجارت فرامرزی، به بلاک‌چین روی آورده است.
این شرکت، که بر رشد و توسعه در سراسر قاره تأکید دارد، تنها یکی از ده‌ها شرکت آفریقایی است که از استیبل‌کوین‌ها استفاده می‌کنند و از مزایای آن‌ها بهره‌مند می‌شوند.
چالش‌ها هنوز پابرجاست
استیبل‌کوین‌ها باید برای فعالان حوزه کشاورزی مثل نوای خوش باشند. با این حال، مسیر پذیرش آن‌ها بدون مانع نخواهد بود.
ابهامات قانونی، به‌ویژه در آفریقا، یکی از موانع اصلی است. بسیاری از کشورها قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای خروج سرمایه دارند، بنابراین کشاورزان باید طبق قوانین محلی عمل کنند یا با مشکلات حقوقی روبه‌رو شوند.
موانع فناورانه و شکاف آموزشی نیز مانع دیگری است. بسیاری از کشاورزان هنوز درک کاملی از فناوری ندارند یا نمی‌دانند چگونه از آن بهره بگیرند. در اروپا، زیرساخت‌های بانکی قوی‌تر است و کشاورزان ممکن است کمتر به استیبل‌کوین‌ها نیاز داشته باشند — اما به‌همین دلیل دسترسی کامل به این روش‌های جدید برای آن‌ها محدودتر خواهد بود.
با تمام موانع، تقاضا برای استیبل‌کوین‌ها در کشاورزی آفریقا قابل انکار نیست. جامعه کشاورزی تمایل زیادی به استفاده از استیبل‌کوین‌هایی دارد که با مقررات سازگارند و نقدینگی فرامرزی را تسهیل می‌کنند.
پذیرش گسترده استیبل‌کوین‌ها یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد، اما مسیر حرکت این صنعت به سوی دیجیتال شدن کاملاً واضح است. پیشنهاد استیبل‌کوین‌ها وسوسه‌انگیز است: تراکنش‌های فوری، کارمزد کمتر و دسترسی مالی گسترده‌تر. تنها مسئله زمان است تا کشاورزان بیشتری این مسیر را انتخاب کنند.
تجار کشاورزی که زیر فشار سیستم‌های بانکی قدیمی و محدودکننده قرار دارند، آماده‌ی پذیرش شمول مالی بیشتر هستند — و ما هم باید آماده باشیم.
این صنعت همه ما را به هم متصل می‌کند و با استیبل‌کوین‌ها به سطح بالاتری خواهد رفت. این تکنولوژی تنها یک نوآوری نیست، بلکه یک تحول ضروری برای آینده کشاورزی است.
این مقاله صرفاً برای اهداف اطلاع‌رسانی عمومی تهیه شده و نباید به عنوان مشاوره حقوقی یا سرمایه‌گذاری تلقی شود.
