سهام عدالت بحث داغ این روزهای مردم ایران است. سهام عدالتی که در حدود سال ۱۳۸۵ به نزدیک ۴۰ میلیون ایرانی داده شد و حالا بعد از ۱۵ سال به دستور مقام معظم رهبری امکان آزادسازی آن فراهم شده است.
ابهاماتی که آزادسازی سهام عدالت دارد موجب شده که برخی از سهامداران نسبت به آزادسازی سهام خود اقدام نکنند. در این گزارش جزئیات دیگری از واگذاری سهام عدالت، با توجه به اظهارات رئیس سازمان خصوصی‌سازی، معاون وی و دیگر مسئولان (که از چهارشنبه گذشته با آزادسازی، جزئیاتی را در این خصوص عنوان کرده‌اند) آورده شده است.
طبق اظهارنظر رئیس و معاون سازمان خصوصی‌سازی پرونده سهام عدالت بسته شده و امکان ثبت نام مجدد وجود ندارد. همچنین دولت دیگر سهمی در سهام عدالت ندارد که آن را بین مردم تقسیم کند.
سهامدارانی که قصد آزادسازی دارند باید وارد سامانه samanese.ir شوند و مراحل آزادسازی را انجام دهند.
براساس جدیدترین اطلاعات درباره آزادسازی سهام عدالت، سهامدارانی که قصد دارند خودشان سهامشان را مدیریت کنند باید به سامانه سهام عدالت مراجعه و گزینه آزادسازی مستقیم را فعال کنند.
در روش آزادسازی مستقیم سهامدار مدیریت سهامش را بر عهده می‌گیرد که در این روش خرید و فروش سهام در بورس انجام می‌شود و باید سهامدار کد بورسی داشته باشد.
در این خصوص کسانی که کد بورسی دارند نیاز به ثبت نام مجدد ندارند اما کسانی که حساب بورسی ندارند سازمان خصوصی‌سازی طی مدت دو ماه پس از پایان مهلت آزادسازی به سهامداران اعلام می‌کند که در سامانه سجام ثبت نام کنند تا احراز هویت شوند.
اگر سهامداران خودشان نسبت به آزادسازی اقدام نکنند سازمان خصوصی‌سازی به صورت خودکار سهام آنها را به روش غیرمستقیم آزاد می‌کند.
بنابراین آزادسازی سهام برای همه سهامداران اجرا می‌شود. به عبارت دیگر پس از پایان مهلت آزادسازی، مدیریت سهام عدالت همه افرادی که وارد سامانه نشده‌اند یا قصد آزادسازی نداشته‌اند به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی (روش غیرمستقیم) واگذار می‌شود.
کدام روش آزادسازی سهام عدالت به‌صرفه است؟
به توجه به اظهارات معاون سازمان خصوصی‌سازی، از نظر سود و زیان در دو روش مستقیم و غیرمستقیم تفاوتی وجود ندارد، اما در حال حاضر سهامدار نمی‌تواند با روش غیرمستقیم سهام خود را بفروشد.
چند فاکتور از جمله عملکرد بازار سرمایه، دانش معامله در آن و دغدغه‌های فردی سهامداران روی تصمیم‌گیری بر آزادسازی سهام عدالت تاثیرگذار است؛ یعنی اگر فردی نیاز به پول دارد و می‌تواند در بورس به درستی خرید و فروش کند به نظر می‌رسد آزادسازی به روش مستقیم برای این افراد مناسب باشد.
اما شرکت‌های سهام عدالت از شرکت‌های فعال در بورس هستند، ممکن است عملکرد بورس در زمانی که سهام عدالت فعال شود به نحوی باشد که فرد متحمل ضرر یا سود شود.
چه کسانی می‌توانند اطلاعات خود را ویرایش کنند؟
طبق گفته رئیس سازمان خصوصی‌سازی برای سهامدارانی که تا ساعت ۲۴ روز ۱۵ اردیبهشت ماه وارد سامانه شده و اطلاعات خود را وارد کرده‌اند، امکان ویرایش خواهد داشت.
همچنین برخی از سهامداران معترض هستند که چرا مبلغ روی برگه‌های سهام عدالت با مبلغ درج شده در سامانه متفاوت است.
طبق گفته رئیس سازمان خصوصی‌سازی، فقط به افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی با ۵۰ درصد تخفیف سهام یک میلیون تومانی داده شد و مابقی سهامداران باید ۵۰ درصد دیگر سهام را طی سال‌های اخیر خریداری می‌کردند.
بنابراین کسانی که هیچ گونه پولی برای خرید سهام عدالت نداده‌اند سهام کمتری دارند.
همچنین به گفته آقامحمدی، مدیر گروه مشاوران اقتصادی دفتر رهبر معظم انقلاب، اکنون ارزش سهام یک میلیون تومانی حدود ۱۵ میلیون تومان است؛ که با توجه به عملکرد بازار سرمایه ممکن است ارزش سهام رشد یا افت کند.
چگونه در بورس سهام عدالت را بفروشیم؟
۴۹ شرکت یا کارخانه در سهام عدالت حضور دارند که از این تعداد ۳۶ شرکت بورسی هستند و ۱۳ شرکت دیگر بورسی نیستند.
هر سهامداری که قصد آزادسازی و فروش سهام عدالت را داشته باشد، فقط می‌تواند ۷۰ درصد آن را بفروشد.
بنابراین در روش آزادسازی مستقیم یک سبد متشکل از سهام ۳۶ شرکت حاضر در سهام عدالت برای هر سهامدار در بورس تشکیل می‌شود و فرد باید درباره تک به تک سهام این ۳۶ شرکت تصمیم‌گیری کند.
انتقال و آزادسازی سهام فوت‌شدگان تا چند ماه دیگر آغاز می‌شود
تا چند روز قبل اگر مشمول سهام عدالتی فوت شده بود، ورثه می‌توانستند با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک و انجام انحصار وراثت، نسبت به دریافت سود سهام عدالت متوفی اقدام کنند، اما این کار از روز شنبه ۱۳ اردیبهشت ماه متوقف شده است.
براساس اظهارات علائی، معاون سازمان خصوصی‌سازی پس از اتمام پروژه آزادسازی سهام عدالت، وراث می‌توانند ظرف یک یا دو ماه آینده اقدامات قانونی را با مراجعه به دفاتر پیشخوان انجام دهند و بعد از طریق شرکت سپرده‌گذاری انتقال سهام آنها انجام خواهد شد.
در این خصوص مقرر شده است که شورای عالی بورس مصوبه‌ای را تعیین و ابلاغ کند که براساس آن چارچوب‌های معامله در روش غیرمستقیم مشخص شود.
کسانی که برگه سهام را گم کرده‌اند، چه کنند؟
ملاک سهامدار بودن در سهام عدالت، سامانه samanese.ir است. اگر فردی در این سامانه پرونده دارد و سهام او مشخص است، حتی اگر برگه‌های آن را نداشته باشد، جز مشمولان محسوب می‌شود.
