چند ماهی است که اخباری مبنی بر واگذاری سهام سرخابی ها در رسانه ها پخش می شود. همانطور که در خبر خرداد ماه خواندید, طبق اعلام وزارت ورزش, سهام این دو تیم پر طرفدار پایتخت تا پایان تابستان ۹۹ به مردم واگذار خواهد شد و دولت هیچ سهمی را از این دو باشگاه برای خود نگه نمی‌دارد. اما در راه تحقق این امر مشکلاتی نیز وجود دارد و همین مشکلات مانع از تحقق این هدف شده است.
حواشی دو تیم محبوب پایتخت کار را برای آقای وزیر سخت کرده از این‌رو او برای واگذاری سرخابیها به هر دری می‌زند. این ادعا از اظهارات مسعود سلطانی‌فر کاملا مشخص است: «با ورود دو باشگاه پرطرفدار استقلال و پرسپولیس به بازار سرمایه و خصوصی‌شدن آنها وزارت ورزش و جوانان می‌تواند سایر وظایف حاکمیتی خود را اجرا کند.» به اعتقاد وزیر ورزش و جوانان ورود استقلال و پرسپولیس به بورس رونق آن را افزایش می‌دهد و کسب و کارهای این بخش به واسطه هواداران میلیونی آن رشد زیادی را تجربه خواهند کرد اما این همه ماجرا نیست، دوتیم استقلال و پرسپولیس سال‌هاست با مشکلات مالی دست به گریبانند و بخشی ازحواشی مدیریتی دو تیم نیز به مشکلات مالی آنها بر‌می‌گردد اما آیا با واگذاری استقلال و پرسپولیس، آرامش به اردوی این تیم‌ها باز‌می‌گردد و بازار سرمایه با چالشی جدی مواجه می‌شود.
واگذاری نمایشی
کارشناسان بازار سرمایه و پیشکسوتان فوتبال در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» واکنش‌های متفاوتی نسبت به این واگذاری بحث‌برانگیز نشان دادند.کاظم اولیایی مدیرعامل سابق باشگاه استقلال، این واگذاری را حاصل نمایش وزارتخانه‌نشینان می‌داند و می‌گوید: با توجه به شرایطی که درمورد واگذاری استقلال و پرسپولیس وجود دارد به نظر نمی‌رسد این واگذاری دردی از مشکلات دو تیم درمان کند. او اعلام می‌کند: تا جایی که من خبر دارم طبق پیشنهاد شورای نظارت بر اصل ۴۴ قرار است ۱۰ درصد از سهام باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس برای کشف قیمت در بورس و ۵۰ درصد به شرکت‌های سهامی عام با حداقل ۱۰ هزار سهامدار و ۴۰ درصد دیگر به تعاونی‌های سهامی و فراگیر کل کشور واگذار شود که من معتقدم واگذاری با این شرایط و آن ۱۰ درصد دیگر واگذاری محسوب نمی‌شود.
این پیشکسوت باشگاه استقلال اعلام می‌کند: آقایان در وزارت ورزش نشسته‌اند و برای اینکه بگویند کاری کرده‌ایم می‌خواهند بدون فراهم شدن مقدمات واگذاری، دوتیم را واگذار کنند. درست است که تعیین تکلیف‌های قانونی درمورد واگذاری دو باشگاه پرسپولیس و استقلال شده اما شرایط برای واگذاری این دو باشگاه همچنان مهیا نیست حتی این دو باشگاه نتوانستند از نظر درآمدزایی نیز در ردیف باشگاه‌های حرفه‌ای باشند.
کاظم اولیایی با اشاره به تجربه ورود باشگاه‌های ورزشی کشورهای اروپایی به بورس به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: قطعا ورود باشگاه‌ها به بورس راهکار درستی برای درآمدزایی و سودآوری است اما ساختار فوتبال ایران با کشورهای دیگر بسیار متفاوت است و بیشتر باشگاه‌های ورزشی کشور یا دولتی هستند یا به صنایع مختلف وابستگی دارند. ضمن اینکه اگر قرار باشد واگذاری انجام شود باید شامل تیم‌های دیگر هم بشود نه اینکه تنها برنامه واگذاری دو تیم را بچینند و کاری به سایر تیم‌ها نداشته باشند. او می‌گوید: واقعا خنده‌دار است مگر باشگاه‌های ایرانی چه میزان دارایی دارند که هواداران آنها ترغیب به سرمایه‌گذاری شوند. باشگاه استقلال به غیر از یک ساختمان در سعادت‌آباد و ورزشگاه شهید مرغوبکار، دارایی دیگری ندارد که بخواهد به واسطه آن وارد بورس شود. خودشان برآورد کرده‌اند استقلال ۱۵۵ میلیارد تومان زیان و ۱۹۰ میلیارد تومان هم بدهی دارد اما باز هم بر واگذاری این تیم پافشاری می‌کنند.
پافشاری عجیب آقای وزیر
وزیر ورزش اعلام کرده واگذاری سرخابیها تا دو سه ماه آینده محقق می‌شود اما حمید درخشان پیشکسوت تیم پرسپولیس واگذاری این تیم با شرایط فعلی را غیرممکن اعلام می‌کند. او می‌گوید: وزارت ورزش به امید دارایی‌های باشگاه پرسپولیس که یک دفتر مرکزی و در بهترین حالت ممکن دو ورزشگاه و دو آپارتمان است، می‌خواهد باشگاه را واگذار کند؟ مسوولانی که دنبال واگذاری پرسپولیس هستند می‌خواهند با استفاده از برند و نشان تجاری این تیم، تماشاچیان را ترغیب به سرمایه‌گذاری در بورس کنند. به نظر من این عده از کار اقتصادی سررشته‌ای ندارند و تنها می‌خواهند در یک حرکت نمایشی واگذاری پرسپولیس به بخش خصوصی را به نام خودشان بزنند.
حمید درخشان یادآور می‌شود: چندی پیش اعلام کردند بدهی باشگاه ۲۰۰میلیارد تومان و زیان انباشته این باشگاه هم ۱۳۵ میلیارد تومان است و پرسپولیس از ظرفیت‌های مالیاتی نیز برخوردار خواهد شد اما با همه این اوصاف حتی اگر نسبت دارایی‌ها به بدهی‌های پرسپولیس نیز سر به سر شود و فرض کنیم با کمک دولت بدهی‌های تیم صفر شود باز هم فرآیند واگذاری به قدری پیچیده و طولانی است که معلوم نیست وزیر ورزش با چه مستنداتی وعده واگذاری پرسپولیس تا دو ماه آینده را می‌دهد.
او خاطر نشان می‌کند: آقایان فکر می‌کنند چون این تیم‌ها طرفدار دارند می‌توانند از نقدینگی آنها در بورس به نفع باشگاه‌ها بهره ببرند این درحالی است که هوادارهم تا یک جایی حاضر است برای تیم محبوبش سود نکند و از یک زمانی به بعد دنبال سود و منفعت خودش است ما بارها در این مورد هشدارداده‌ایم. حمید درخشان می‌گوید: در حال حاضر و با توجه به شرایطی که تیم‌ها دارند امکان واگذاری وجود ندارد و اگر این اتفاق رخ دهد بدون شک، هوادار را به جان تیم‌ها می‌اندازند.
ورود نقدینگی‌های جدید به بورس
شواهد حاکی از آن است که مسوولان برای واگذاری این دو تیم تا پایان سال، عزم خودرا جزم کرده‌اند از سویی دیگر کارشناسان بازار سرمایه نیز بر این اعتقادند که هرگونه واگذاری بدون عملیاتی شدن پیش شرط‌ها بازار سرمایه را به چالش می‌کشد.
محمدحسین دیده ور کارشناس بازار سرمایه در این مورد می‌گوید: تا جایی که من خبر دارم قرار است اقداماتی برای واگذاری دو تیم پرطرفدار تهرانی و عرضه آنها در بورس انجام شود. در سال‌های گذشته تصمیماتی برای خصوصیسازی و رفع مشکل دو باشگاه پرسپولیس و استقلال گرفته شد اما به دلایلی واگذاری سرخابیها به سرانجام نرسید اما با پیگیری‌های وزارت ورزش قرار شده باشگاه‌های پرسپولیس و استقلال به زودی در بورس پذیرش شوند. این کارشناس بازار سرمایه ضمن اشاره به روزهای پر رونق بورس اعلام می‌کند: با توجه به اینکه بورس تهران با ورود بی سابقه نقدینگی رو به رو شده ورود دو تیم استقلال و پرسپولیس به بازار سرمایه می‌تواند نقدینگی بیشتری را وارد بازار کند از این رو ممکن است بعد از عملیاتی شدن این تصمیم با خیل جدیدی از سرمایه گذاران مواجه شویم. او با بیان اینکه در حال حاضر هسته مرکزی معاملات مشکلات عدیده‌ای دارد یادآور می‌شود: با عرضه سرخابیها به بازار سرمایه، معاملات وارد فاز جدیدی می‌شود و اختلالات موجود به اوج خود می‌رسد. از این رو بهتر است اگر قرار است عرضه‌ای در این سطح انجام شود با برنامه ریزی و زمان بندی مناسب انجام شود.
واگذاری با اعمال شاقه
چند سالی است که دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در فهرست شرکت‌های مشمول واگذاری قرار دارند در برهه‌ای از زمان قرار بود برند دو باشگاه یا ورزشگاهی که قرار بود به باشگاه‌ها داده شود واگذار شود و موضوع واگذاری شرکت مطرح نبود اما در نهایت قرار شد دو شرکت فرهنگی – ورزشی استقلال و پرسپولیس در بازار دوم فرابورس عرضه شوند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال ۹۷ قیمت برند این دو باشگاه را یک گروه تخصصی ارزش‌گذاری برند، ۶۰۰ میلیارد تومان برآورد کرده است البته با توجه به اینکه پرسپولیس چهار دوره پیاپی قهرمان لیگ برتر شده است قیمت برند پرسپولیس از ۷۰۰ میلیارد تومان فراتر می‌رود. بر اساس اعلام مسوولان خصوصیسازی کشور، پرسپولیس و استقلال برای واگذاری روزهای سختی در پیش دارند در حالی صحبت از واگذاری این دو تیم است که آنها هنوز سهامی عام نشده‌اند. واگذاری‌هایی که در بورس انجام می‌شود نیازمند پیش شرط‌هایی است و شرکت‌ها برای ورود به بازار سرمایه بر اساس قوانین موجود بورس باید صورت‌های مالی شفافی داشته باشند در حالی که بدهی و زیان ده بودن این دو باشگاه کاملا مشهود است و مشخص نیست دو باشگاه در آینده سودآوری داشته باشند. در این میان موضوعی که اهمیت دارد این است که با وجود مشکلاتی که بر سرراه واگذاری استقلال و پرسپولیس وجود دارد اگر این واگذاری تا پایان سال انجام نشود به دلیل تداخل پروسه آن با انتخابات ریاست جمهوری، واگذاری دو تیم وارد فاز جدیدی می‌شود.
منبع: دنیای اقتصاد
