سرمایه گذاری خلاف جهت (Contrarian Investing یا contrarian Trading) یک سبک سرمایه‌گذاری است که در آن سرمایه‌گذار هنگامی که دیگران در حال خرید یک دارایی هستند، اقدام به فروش آن می‌کند و هنگامی که دیگران در حال فروش آن هستند، اقدام به خرید آن می‌کند. به طور خلاصه، معامله‌گران خلاف جهت به طور هدفمند در خلاف روند غالب بازار معامله می‌کنند.
سرمایه‌گذاران خلاف جهت معتقدند افراد تنها به این دلیل می‌گویند که بازار روند صعودی را ادامه می‌دهد چون تمام سرمایه خود را درگیر خرید کرده‌اند و دیگر قدرت خرید بیشتری ندارند. در این شرایط بازار در سقف قیمتی است. و بر عکس زمانی که اکثر افراد عقیده دارند بازار نزولی می‌شود به این دلیل است که تمام دارایی‌هایی که سرمایه‌گذاری کرده بودند را فروخته‌اند و در این موقعیت بازار فقط می‌تواند بالا برود.
درک استراتژی معاملاتی سرمایه گذاری خلاف جهت
سرمایه گذاری خلاف جهت، همانطور که از اسمش پیدا است، استراتژی است که شامل معامله در خلاف روند بازار در یک زمان خاص است. اصول موجود در مورد سرمایه‌گذاری خلاف جهت می‌تواند برای سهام یک شرکت یا یک صنعت یا حتی کلیت بازار اعمال شود. یک سرمایه‌گذار خلاف جهت زمانی وارد بازار می‌شود که دیگران نسبت به بازار احساس منفی دارند. سرمایه‌گذار خلاف جهت معتقد است که ارزش بازار یا سهام کمتر از ارزش ذاتی آن است بنابراین، وضعیت را فرصتی برای حضور در بازار می‌بینند. در واقع، بدبینی فراوان در میان سایر سرمایه‌گذاران، قیمت سهام را پایین‌تر از آنچه که واقعا باید باشد، رسانده و سرمایه‌گذار خلاف جهت قبل از بهبود احساسات و برگشت قیمت، اقدام به خرید آن می‌کند.
به گفته دیوید درمن (David Dreman)، سرمایه‌گذار خلاف جهت و نویسنده کتاب «استراتژی سرمایه‌گذاری خلاف جهت: نسل بعد» (Contrarian Investment Strategies: The Next Generation)، سرمایه‌گذاران نسبت به تحولات خبری، واکنش بیش از حد نشان می‌دهند و سهام «داغ» را بیش از حد ارزشگذاری کرده و سهام «عقب‌افتاده یا توسری‌خورده» را دست کم می‌گیرند. این واکنش افراطی منجر به یک صعود محدود و سپس سقوط شدید سهام داغ می‌شود و این جا، جایی است که معامله‌گران خلاف جهت وارد بازار می‌شوند و سهامی که به زیر قیمت منصفانه رسیده‌اند را خریداری می‌کنند. (سهامی را که مورد بی مهری بازار قرار گرفته و کاهش قیمت داشته است را اینجا به پریشان، توسری‌خورده و عقب افتاده ترجمه می‌کنیم.)
سرمایه‌گذاران خلاف جهت اغلب سهام پریشان را هدف قرار می‌دهند و پس از بهبود قیمت سهام و شروع سرمایه‌گذاری سایر شرکت‌ها، آنها را به فروش می‌رسانند. سرمایه‌گذاران خلاف جهت عقیده دارند رفتار گله‌ای که جهت کلی بازار را کنترل می‌کند، باعث ایجاد یک استراتژی سرمایه‌گذاری خوب نمی‌شود. با این حال گاهی ممکن است احساساتی که منجر به صعود سهام می‌شود، صحیح بوده و سرمایه‌گذاران خلاف جهت از حرکت در خلاف جهت بازار سود نکنند. به طور مشابه ممکن است سهامی که کاهش شدید یافته، واقعا بی ارزش باشد و روند نزولی تا مدت‌ها باقی بماند.
سرمایه‌گذاری خلاف جهت در مقابل سرمایه‌گذاری ارزشی
سرمایه‌گذاری خلاف جهت تا حدودی شبیه سرمایه‌گذاری مبتنی بر ارزش (Value Investing) است زیرا هر دو سرمایه‌گذار به دنبال سهامی هستند که قیمت آنها کمتر از ارزش ذاتی باشد. سرمایه‌گذاران ارزشی معتقدند واکنش بازار نسبت به اخبار خوب و بد بیش از حد است و حرکت قیمت سهام در کوتاه مدت با بنیاد‌های بلندمدت سهام مطابقت ندارد.
بسیاری از سرمایه‌گذاران ارزشی معتقدند بین سرمایه‌گذاری ارزشی و سرمایه‌گذار خلاف جهت مرز باریکی وجود دارد زیرا هر دو استراتژی به دنبال سهامی هستند که ارزش فعلی آنها به خاطر احساسات بازار، کمتر از ارزش ذاتی آنها است.
نمونه‌هایی از سرمایه‌گذاران خلاف جهت
بارزترین نمونه سرمایه‌گذاران خلاف جهت، وارن بافت است. یکی از سخنان معروف وی که خلاصه‌ای از رویکرد او برای سرمایه‌گذاری خلاف جهت است این جمله است: «وقتی دیگران حریص هستند، بترسید و وقتی دیگران می‌ترسند، حریص شوید». در اوج بحران مالی ۲۰۰۸، زمانی که شرکت‌ها در میان موج پرونده‌های ورشکستگی در حال سقوط بودند، بافت سرمایه‌گذاران را به خرید سهام آمریکایی توصیه کرد. به عنوان مثال، او سهام شرکت‌های آمریکایی از جمله بانک سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس را خرید. ده سال بعد، سرمایه‌گذاری او جواب داد. S&P 500 نزدیک به ۱۳۰ درصد و سهام گلدمن ساکس تقریبا ۱۹۶ درصد جهش داشتند.
مایکل بری (Michael Burry) ، صاحب یک صندوق پوشش ریسک (Hedge Fund) در کالیفرنیا، نمونه دیگری از یک سرمایه‌گذار خلاف جهت است. وی در سال ۲۰۰۵ متوجه شد که بازار وام‌های رهنی مسکن بیش از حد داغ شده است. سپس وی به بر روی کاهش ارزش این وام‌ها شرط بست و سود بسیار زیادی از این کار بدست آورد. از داستان این معامله‌گر بزرگ، کتاب و فیلمی به نام شرت بزرگ (The Big Short) یا فروش بزرگ منتشر شده است.
منبع: investopedia
