اگر کمترین آشنایی با بورس داشته باشید، میدانید که شما برای انجام معاملات خود نیاز به یک واسطه دارید. این واسطه در بازار بورس، کارگزاری نام دارد. کارگزاری آگاه و کارگزاری مفید از مشهورترین کارگزاریهای بورس ایران محسوب میشوند. کارگزاریها نوعی بروکر (Broker) هستند. نه تنها کارگزاریها، بلکه بنگاهها و نمایشگاههای ماشین هم بروکر محسوب میشوند. به طور کلی بروکرها، میتوانند افراد یا مجموعههایی باشند که نقش واسطه را در یک معامله ایفا میکنند.
وظیفه بروکرها، عرضه قیمت یک دارایی در بازار به مشتریان است. از سوی دیگر بر اساس توافقی که با مشتریان دارند، از طرف آنها اقدام به خرید و فروش میکنند. پس از پایان معامله هم، درصدی از یک یا هر دو طرف معامله را به عنوان کمیسیون دریافت میکنند.
در بازار رمزارزها نیز چنین واسطههایی وجود دارند که بروکر ارز دیجیتال نام دارند. بروکرها با ایجاد سایت یا اپلیکیشن یا هر پلتفرم دیگری، دسترسی کاربران را به بازار بزرگ خود فراهم میکنند. کاربران در این پلتفرمها میتوانند به قیمت لحظهای ارزهای دیجیتال و همچنین قیمتهای پیشنهادی دیگران، دسترسی داشته باشند. سپس با استفاده از تحلیلها و تجارب خود، دستور خرید یا فروش ارز مورد نظر را صادر میکنند.
بازارهای معاملاتی صرافیهای بزرگی همچون بایننس را میتوان جزو بروکرها در نظر گرفت.
صرافی (Exchange) چیست؟
کمتر کسی وجود دارد که نداند کار صرافی، تبدیل ارزهای مختلف به یکدیگر است. به عنوان مثال، این تبدیل ارز در حوزه ارزهای فیات شامل تبدیل ریال به دلار یا بالعکس میشود. در دنیای ارزهای دیجیتالی نیز شامل تبدیل یورو به بیت کوین و غیره میشود. البته به همت صرافیهای آنلاین ایرانی، امکان تبدیل ریال به بیت کوین و آلت کوینها نیز وجود دارد.
با این تفاسیر، بروکر ارز دیجیتال را نیز میتوان نوعی صرافی قلمداد کرد. چراکه بروکرها امکان خرید بیت کوین با دیگر ارزها را فراهم کردهاند.
قیمت ارزهای دیجیتال در یک صرافی، بر اساس حجم معاملات، تعداد کاربران، خریداران و فروشندگان آن متغیر است. در صرافیهای آنلاین، با افزایش تقاضا قیمتها افزایش و در صورت کاهش تقاضا قیمتها افت پیدا میکنند. در این میان، صرافیها از هر معامله، درصدی را به عنوان حقالزحمه خود برمیدارند.
مهمترین تفاوت صرافی با بروکر ارز دیجیتال چیست؟
با توجه به آنچه گفته شد، با یک مثال ساده، تفاوت بروکر و صرافیهای ارز دیجیتال را بیان میکنیم.
فرض کنید آقای الف میخواهد ۰.۰۰۲ (دو هزارم) بیت کوین را به مبلغ ۲۰ دلار از طریق بروکر بخرد. بروکر این درخواست را به افرادی که میخواهند ۰.۰۰۲ بیت کوین را با قیمت ۲۰ دلار به فروش برسانند، اعلام میکند. اولین نفری که این پیشنهاد را قبول کند، معامله صورت میگیرد. البته در این میان ممکن است فردی قیمتی نزدیک این رقم را درخواست کرده باشد، اما این درخواست را دریافت کند. درست مانند آنچه در بورس اتفاق میافتد. اما در یک صرافی آنلاین، قیمت خرید از فروشندگان و بالعکس، برای همه یکسان است. آقای الف برای خرید بیت کوین با قیمت۲۰ دلار از صرافی، باید از میان صرافیها نزدیکترین قیمت را برگزیند. این یعنی محدودیت در انتخاب.
تفاوت بروکر ارز دیجیتال و صرافی در ثبتنام و وریفای حساب
یکی از تفاوتهای بروکر و صرافی ارز دیجیتال در نحوه ثبتنام و فعالسازی آنها مشهود است.
ثبتنام و وریفای حساب بروکر ارز دیجیتال
ثبتنام در بروکرها به راحتی ثبتنام در هر سایت دیگری است. اما وریفای حساب نیازمند ارائه حداقل ۲ مدرک معتبر است. مدرک اول، مدرکی است که برای تأیید هویت شما درخواست میشود و میتواند پاسپورت یا کارت شناسایی باشد. مدرک دوم نیز مدرکی است که باید مشتمل بر آدرس شما باشد. البته برخی از بروکرها هیچ مدرکی برای احراز هویت درخواست نمیکنند. پروسه تأیید حساب بروکر معمولاً بیشتر از ۳۰ دقیقه طول نمیکشد.
ثبتنام و وریفای حساب صرافی
ایجاد یک حساب کاربری در یک صرافی آنلاین نیز، کار بسیار آسانی است. برای استفاده از خدمات صرافی نیز نیاز به گذراندن مراحل احراز هویت دارید. این مراحل در صرافیهای مختلف متفاوت است. در اکثر صرافیهای ایرانی، علاوه بر تأیید مدارک هویتی، تصویر خود را نیز مطابق شرایط سایت باید بارگذاری کنید. البته در برخی از صرافیهای بزرگ جهان مانند بایننس، نیازی به احراز هویت نیست. بعد از ثبتنام در بایننس میتوانید اقدام به خرید و فروش ارز دیجیتال موردنظر خود کنید.
تفاوت بروکر و صرافی در واریز و برداشت
هر قدر صرافی و بروکر در مراحل ثبتنام شبیه هستند، در مراحل واریز و برداشت با هم متفاوتاند.
واریز و برداشت در صرافیهای ارز دیجیتال
واریز و برداشت ارزهای فیات در صرافیهای آنلاین ایرانی کار چندان دشواری نیست؛ چراکه به راحتی میتوانید کیف پول خود را شارژ کنید. هر زمانی هم که به پولتان نیاز داشتید میتوانید آن را با کسر کارمزد دریافت کنید. این موضوع برای صرافیهای خارجی صدق نمیکند. در صرافیهای بزرگی مانند بایننس شما امکان سپردهگذاری ارزهای فیات را ندارید و ثمن معامله فقط ارزهای دیجیتال هستند.
واریز و برداشت در بروکر ارز دیجیتال
برخلاف صرافیهای آنلاین خارجی، بروکرها فقط از ارزهای فیات مانند یورو پشتیبانی میکنند. شما برای خرید بیت کوین یا ارزهای دیگر، میتوانید از کارتهای اعتباری نیز استفاده کنید. در حال حاضر تنها راه خرید ارز دیجیتال از بروکرها برای ایرانیها، استفاده از وب مانی است.
تفاوت بروکر و صرافی در خرید و فروش (ترید)
خرید و فروش (ترید) در بروکر ارز دیجیتال
البته بروکرها بی عیب و نقص نیز نیستند. مثلاً در فهرست ارزهای قابل ترید در بروکرها، ارزهای محبوب و مشهور مانند بیت کوین و اتریوم به چشم میخورند.
خرید و فروش (ترید) در صرافی ارز دیجیتال
هرچند در برخی از صرافیها، امکاناتی برای تحلیل بازار وجود دارد، اما این امکانات به گستردگی بروکرها نیست. در مقابل، برخی از صرافیها بیش از یکصد ارز دیجیتال را پشتیبانی میکنند. این گستردگی ارزها منجر به انتخاب آزادانهتر برای کاربر میشود. همچنین پشتیبانی این صرافیها از لیمیت اوردر (Limit Order) و استاپ لیمیت (Stop Limit) میتواند ضررهای احتمالی را کاهش دهد.