چارت نقطه‌ای یا دات پلات (dot-plot)، نموداری است که چشم‌انداز اعضای کمیته بازار باز فدرال (FOMC) برای نرخ بهره ایالات متحده یا همان نرخ وجوه فدرال (Fed Fund Rate) را بیان می‌کند. این نمودار به صورت هرسه ماه منتشر و به روز شده و به دقت توسط سرمایه‌گذاران و اقتصاددانان بررسی می‌شود تا نشانه‌هایی از مسیر آتی نرخ وجوه فدرال را متوجه شوند.
تصویر زیر دات پلات FOMC در ژوئن سال ۲۰۲۱ را نشان می‌دهد. این تصویر را جلوتر برای تفسیر بیشتر مجددا مرور می‌کنیم.
آشنایی با دات پلات
تاریخچه:
در سال ۲۰۱۲، اقتصاد ایالات متحده در مسیر بهبود از بحران سال ۲۰۰۸ و نرخ بهره نزدیک به صفر بود. درآن زمان فدرال رزرو می‌خواست به مردم اطلاع دهد که مقامات فدرال رزرو در افق‌های زمانی کوتاه مدت و بلندمدت چه سیاست‌هایی را در نظر می‌گیرند. در نتیجه دات پلات توسط فدرال رزرو معرفی شد تا سیاست‌های این نهاد شفاف‌تر باشد.
این نمودار چگونه کار می‌کند؟
حداکثر ۱۹ نفر از مقامات فدرال رزرو می‌توانند برای هر سالِ تقویمیِ متفاوت، یک نقطه را به صورت ناشناس در نمودار دات پلات علامت گذاری کنند.
تمام ۱۹ نفر از مقامات فدرال رزرو می‌توانند در دات پلات نظرات خود را برای نرخ بهره در سال‌های آتی بیان کنند. این اعضا شامل هفت عضو دائمی شورای حکام و ۱۲ رئیس بانک‌های منطقه‌ای هستند.
در صورتی که نقاط در نمودار خالی باشند، نشان می‌دهد که برخی اعضا در جلسه غایب بوده‌اند یا نظر خود را ابراز نکرده‌اند. به عنوان مثال در نمودار مارس ۲۰۱۹، تنها ۱۷ نقطه برای هر سال تقویمی وجود داشت که به دلیل خالی بودن دو جایگاه در شورای حکام فدرال رزرو بود.
استفاده از دات پلات به عنوان پیش‌بینی نرخ بهره فد در سال‌های آتی
اگرچه دات پلات معمولا برای سنجش تغییرات احتمالی در سیاست‌های پولی مورد توجه سرمایه‌گذاران و اقتصاددانان قرار می‌گیرد اما مقامات فدرال رزرو تاکید می‌کنند که این نمودار لزوما منعکس کننده اقدامات فدرال رزرو نیست. این بدان دلیل است که فدرال رزرو به داده‌ها نگاه می‌کند و سیاست‌های پولی آنها بستگی زیادی به روندهای اقتصادی، تورم و رویدادهای جهانی دارد.
به عنوان مثال، دات پلات در دسامبر ۲۰۱۹ نشان داد که در سال ۲۰۲۰ هیچ اقدامی در خصوص نرخ وجوه فدرال رخ نمی‌دهد. با این حال، به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا، فدرال رزرو نرخ وجوه فدرال را به نزدیک صفر رساند. همانظور که جروم پاول، رئیس فدرال رزرو در جلسه ژوئن ۲۰۲۱ اظهار داشت:« دات پلات پیش‌بینی کننده حرکات آتی نیستند زیرا آینده بسیار نامشخص است.»
نمودار دات پلات در ژوئن ۲۰۲۱ به صورت زیر منتشر شد.
تفسیر دات پلات
قبل از شروع تفسیر دات پلات به چند نکته مهم توجه داشته باشید:
محور افقی (X) نشان دهنده سال‌ها و محور عمودی (Y) نشان دهنده نرخ آتی فدرال که توسط اعضا هدفگذاری شده است.
هر نقطه نشان دهنده وسط محدوده است. به عنوان مثال در ستون ۲۰۲۱ نقاطی که در ۰.۱۲۵ درصد ترسیم شده‌آند نشان دهنده نرخ بهره بین ۰.۰۰ تا ۰.۲۵ درصد هستند.
نقاط سبز میانگین نقاط (دات‌ها) را نشان می‌دهد. (دات = نقطه)
تفسیر دات پلات منتشر شده در ژوئن ۲۰۲۱
سال ۲۰۲۱
تمام ۱۸ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۱ نرخ هدف برای وجوه فدرال یا همان نرخ بهره باید بین ۰.۰۰ تا ۰.۲۵ درصد باشد.
نقطه میانگین نرخ وجوه فدرال در سال ۲۰۲۱ همان بازه ۰.۰۰ تا ۰.۲۵ درصد را نشان می‌دهد.
سال ۲۰۲۲
۱۱ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۲ نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۰.۰۰ تا ۰.۲۵ درصد باشد.
۵ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۲ نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۰.۲۵ تا ۰.۵۰ درصد باشد.
۲ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۲ نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۰.۵۰ تا ۰.۷۵ درصد باشد.
نقطه میانگین نرخ وجوه فدرال در سال ۲۰۲۲ بازه ۰.۰۰ تا ۰.۲۵ درصد را نشان می‌دهد.
سال ۲۰۲۳
۵ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۳ نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۰.۰۰ تا ۰.۲۵ درصد باشد.
۲ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۳ نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۰.۲۵ تا ۰.۵۰ درصد باشد.
۳ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۳ نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۰.۵۰ تا ۰.۷۵ درصد باشد.
۳ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۳ نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۰.۷۵ تا ۱.۰۰ درصد باشد.
۳ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۳ نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۱.۰۰ تا ۱.۲۵ درصد باشد.
۲ مقام فدرال رزرو معتقدند که تا پایان سال ۲۰۲۳ نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۱.۵۰ تا ۱.۷۵ درصد باشد.
نقطه میانگین نرخ وجوه فدرال در سال ۲۰۲۳ بازه ۰.۵۰ تا ۰.۷۵ درصد را نشان می‌دهد.
بلندمدت (Longer Term)
۱ مقام فدرال رزرو معتقدند که در بلند مدت نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۱.۸۸ تا ۲.۱۳ درصد باشد.
۴ مقام فدرال رزرو معتقدند که در بلند مدت نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۲.۱۳ تا ۲.۳۸ درصد باشد.
۱ مقام فدرال رزرو معتقدند که در بلند مدت نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۲.۲۵ تا ۲.۵۰ درصد باشد.
۸ مقام فدرال رزرو معتقدند که در بلند مدت نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۲.۳۸ تا ۲.۶۳ درصد باشد.
۱ مقام فدرال رزرو معتقدند که در بلند مدت نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۲.۶۳ تا ۲.۸۸ درصد باشد.
۲ مقام فدرال رزرو معتقدند که در بلند مدت نرخ وجوه فدرال باید در محدوده ۲.۸۸ تا ۳.۱۳ درصد باشد.
۱ مقام فدرال رزرو پیش‌بینی بلندمدتی برای نرخ وجوه فدرال تعیین نکرده است.
نقطه میانگین نرخ وجوه فدرال در بلندمدت بازه ۲.۳۸ تا ۲.۶۳ درصد را نشان می‌دهد.
معمولا چگونه از دات پلات استفاده می‌شود؟
سرمایه‌گذاران و اقتصاددانان معمولا جدید‌ترین دات پلات را با دات پلات‌های قبلی مقایسه می‌کنند تا نشانه‌هایی از جهت سیاست‌های پولی فدرال رزرو به دست آورند. در زیر مقایسه دات پلات ژوئن ۲۰۲۱ با دات پلات مارس ۲۰۲۱ (نقاط خاکستری رنگ) آورده شده است.
با مقایسه دات پلات ژوئن ۲۰۲۱ با مارس ۲۰۲۱ می‌توان متوجه شد که در سال ۲۰۲۳ چند نفر از مقامات فدرال رزرو انتظارات خود را برای افزایش نرخ بهره بالا برده‌اند. این امر باعث شد که میانگین نرخ وجوه فدرال در سال ۲۰۲۳ از ۰.۰۰ تا ۰.۲۵ درصد به ۰.۵۰ تا ۰.۷۵ درصد افزایش یابد که نشان دهنده افزایش بالقوه نرخ بهره در سال ۲۰۲۳ و پیش گرفتن سیاست های انقباضی (هاوکیش) است.
