استرایک از پروتکل Compound فورک شده است. این پروتکل به دنبال ایجاد توانایی پشتیبانی از وثیقه‌های بیشتر و پایین آوردن آستانه ایجاد یک وثیقه جدید است. با معماری و پارامترهای فعلی پروتکل کامپاند برای ایجاد پیشنهاد (Proposal) افزودن یک دارایی جدید، تعداد ۱۰۰٬۰۰۰ توکن COMP نیاز است و همچنین این پیشنهاد باید حداقل نظر مثبت ۵۰۰٬۰۰۰ COMP را جلب کند.
کامپاند مکانیزمی را ارائه کرد که طی آن کاربران می‌توانند تعداد توکن مورد نیاز برای ارائه پیشنهاد را از دیگران جذب کنند، اما هنوز هم تامین این مبلغ و رای مثبت ۵۰۰٬۰۰۰ COMP کار دشواری است. درست است که این موضوع امنیت بیشتری ایجاد کرده و از اضافه‌شدن دارایی‌های فاقد شرایط لازم جلوگیری می‌کند، اما مانع مقیاس‌پذیری پروتکل نیز می‌شود.
استرایک مقیاس‌پذیری و راحت‌تر اضافه کردن دارایی جدید را بدون کاهش سطح امنیت ممکن می‌سازد. در استرایک تعدادی فرماندار (Governor) که از اعضای جامعه هستند، با رای کامیونیتی انتخاب می‌شوند. وظیفه آن‌ها تهیه لیست سفیدی از دارایی‌هایی است که می‌توانند به پلتفرم اضافه شوند و سپس این Assetها برای تایید، نیاز به رای اعضای جامعه دارند.
مشکل دیگر کامپاند، کنترل زیاد شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر و سرمایه‌گذاران اولیه است و در نتیجه، توزیع فعلی توکن COMP بسیار نامتناسب است. برنامه‌هایی برای توزیع بیش از ۴ میلیون توکن COMP طی ۴ سال بین کاربران پلتفرم وجود دارد و تا پایان این زمان انتظار می‌رود که این پلتفرم به اندازه کافی غیرمتمرکز شده باشد، اما همچنان موسسات کنترل زیادی بر توکن‌ها خواهند داشت.
در پروتکل Strike حاکمیت کاملا غیرمتمرکز است و بیش از ۴۵ درصد از عرضه کل توکن‌های این پلتفرم، در زمان راه‌اندازی توزیع شده است. مابقی توکن‌ها طی برنامه پاداش استخراج نقدینگی و در بازه زمانی پیشنهادی ۸ ساله توزیع خواهند شد. با این توکنومیکس، پروتکل کاملا غیرمتمرکز خواهد بود و توکن‌ها از روز اول کاربرد خواهند داشت. می‌توان گفت هدف Strike تبدیل شدن به یک بازار پول کاملا غیرمتمرکز و مقیاس‌پذیر مبتنی بر بلاکچین اتریوم است.
استرایک چطور کار می‌کند؟
در پروتکل Strike به طور کلی دو دسته کاربر و چند المان مهم وجود دارند. کاربران عبارتند از:
- تامین‌کنندگان (Suppliers): کسانی هستند که یک دارایی را در پروتکل استرایک وثیقه کرده تا سود کسب کنند. هنگامی که دارایی دیجیتال با موفقیت عرضه و در بلاکچین تایید شد، sToken متناسب با آن ایجاد می‌شود.
- وام‌گیرندگان (Borrowers): کسانی هستند که قصد وام‌گرفتن از استرایک را دارند و برای تضمین بازپرداخت وامشان، ابتدا باید دارایی خود را وثیقه بگذارند. کاربر باید کارمزد ثبت‌شدن در بلاکچین اتریوم را هم بپردازد.
در ادامه توضیحاتی در مورد المان‌ها و ضرایب مورد استفاده در استرایک ارائه می‌کنیم که آشنایی با آن‌ها، به درک چگونگی عملکرد پروتکل کمک می‌کند.
sToken
در استرایک علاوه بر توکن حاکمیتی STRK، توکن‌های بومی دیگری به فرمت sToken وجود دارند. این توکن‌ها به یک دارایی دیجیتال وابسته (Peg) شده‌اند و می‌توان آن‌ها را بین کیفپولهای مختلف اتریومی نیز جابجا کرد. مثلا اگر شما در پروتکل استرایک USDC وثیقه کنید، معادل آن به شما sUSDC تعلق می‌گیرد. کاربرد اصلی sTokenها، نشان‌دادن ارزش متناسب با دارایی پایه در پروتکل و بازخرید (Redeem) آن در هر زمان است.
برای sToken دو فرآیند ایجاد (Mint) و سوزاندن (Burn) داریم که به طور اتوماتیک توسط قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. فرآیند مینت، نشان‌دهنده عرضه یک توکن به پروتکل است و فرآیند سوزاندن برای آزاد کردن دارایی وثیقه گذاشته شده و از بین رفتن sToken اجرا می‌شود.
ضریب وثیقه (Collateral Factor)
برای مشخص کردن میزانی که می‌توان وام گرفت، چند عامل تعیین‌کننده هستند. ابتدا پروتکل میزان ارزش فعلی دارایی وثیقه‌گذاشته شده را مشخص می‌کند. مارکت هر دارایی، یک پارامتر به نام Collateral Factor دارد که نشان می‌دهد در برابر دارایی وثیقه‌گذاشته شده، چقدر می‌توانید وام بگیرید. مقدار این فاکتور در قرارداد هوشمند اولیه وجود دارد و پس از آن توسط اعضای جامعه می‌تواند تغییر کند. در صورتی که ارزش دارایی کاربر از میزانی که مجاز به وام‌گرفتن بوده کمتر شود، پروتکل به طور خودکار اقدام به نقد کردن دارایی خواهد کرد.
ضریب رزرو (Reserve Factor)
برای تضمین امنیت و نگهداری پروتکل، در هر مارکت استرایک پارامتر دیگری به نام Reserve Factor وجود دارد. این فاکتور درصدی را نشان می‌دهد که از کاربران گرفته شده و به پروتکل اختصاص پیدا می‌کند. نحوه کنترل و استفاده از وجوه جمع‌شده، در پروسه حاکمیت پروتکل مشخص می‌شود.
حاکمیت
قراردادهای هوشمند مربوط به بخش حاکمیت شبکه، کاملا قوانین کامپاند را اجرا می‌کنند و مزیت استفاده از Governor به آن اضافه شده است. ۲۱ آدرسی که بیشترین میزان توکن STRK را شخصا یا به کمک آرای دیگران (Delegate کردن آن‌ها) داشته باشند، به عنوان فرماندار انتخاب می‌شوند. انتخاب Governorها در دوره‌های زمانی ۲۸ روزه انجام می‌شود.
برای اضافه شدن یک دارایی دیجیتال جدید به پروتکل استرایک، ابتدا این ۲۱ آدرس به آن رای می‌‌دهند تا وارد لیست سفید شود. سپس تمام هولدرهای توکن STRK می‌توانند برای اضافه شدن یا پاک شدن آن دارایی دیجیتال رای دهند.
هر توکن STRK معادل با یک رای است. برای ارائه یک پیشنهاد باید حداقل ۶۵٬۰۰۰ توکن داشت و برای تایید آن، حداقل ۱۳۰٬۰۰۰ رای نیاز است. به جز این، اکثریت باید در محدوده زمانی مجاز که بسته به سرعت بلاکچین اتریوم تقریبا ۷۲ ساعت است، رای دهند.
کاربران تقریبا برای هر پارامتری در پروتکل Strike مثل اینکه چه دارایی اضافه شود، کدام دارایی حذف شود، تغییر ضرایب وثیقه و رزرو و اوراکل مورد استفاده می‌توانند پیشنهاد ارائه کنند. هر پیشنهاد پس از تایید و قبل از اجرا، تقریبا باید ۴۸ ساعت در انتظار بماند. اگر در هر زمانی از پروپوزال، موجودی پیشنهاددهنده از ۶۵۰۰۰ توکن کمتر شد، هر کاربری می‌تواند آن را کنسل کند.
منحنی بازده (Yield Curve)
برای عملکرد مستقل پروتکل Strike، یک مکانیسم منحنی بازده به منظور تعیین سود Borrow و Supply وجود دارد که از طریق کد و توسط فرآیندهای حاکمیتی پروتکل استرایک کنترل می‌شود. این منحنی باعث ایجاد تعادل در هر کدام ازمارکت‌ها می‌شود و از مدل اقتصادی سنتی عرضه و تقاضا پیروی می‌کند.
زمانی که تقاضا برای یک بازار خاص یا به عبارت دیگر درخواست وام کم است، نرخ وام گرفتن باید کمتر و سودآورتر و همچنین سود عرضه نیز باید پایین‌تر باشد. هنگامی که درخواست برای وام در مقایسه با عرضه موجود افزایش و تقاضای بازار بیشتر می‌شود، نرخ سود در هر دو سمت Borrow و Supply افزایش می‌یابد.
Strike چه خدماتی ارائه می‌دهد؟
حال که دریافتیم پروتکل Strike چیست و چگونه کار می‌کند، با ورود به سایت استرایک و کلیک روی Launch App، پس از تایید و اتصال کیف‌پول، وارد محیط پلتفرم می‌شویم. ۴ قسمت اصلی وجود دارد که در ادامه در مورد هر کدام توضیحاتی ارائه می‌دهیم.
- Dashboard: در این صفحه وضعیت کلی خود را در سمت چپ می‌توانید مشاهده کنید. مثلا این که چه میزان استیک کرده‌اید یا چقدر وام گرفته‌اید. در سمت راست و در قسمت Supply Market رمزارزهایی را می‌بینید که می‌توانید دارایی خود را به وثیقه بگذارید. سود سالانه‌ای که دریافت خواهید کرد هم مشخص است. در قسمت Borrow Market رمزارزهایی که می‌توانید وام بگیرید و سود سالانه آن‌ها مشخص است. برای بازپرداخت وامتان نیز از این همین قسمت می‌توانید اقدام کنید.
- Vote: این قسمت برای رای دادن به پیشنهادهایی که ارائه می‌شود کاربرد دارد. پیشنهادها را در سمت راست می‌بینید و با کلیک روی هر کدام جزئیات آن مشخص خواهد شد. اگر شما خودتان نیز پیشنهادی دارید، با کلیک روی Create Proposal می‌توانید آن را ارائه کنید. با کلیک روی Get Started می‌توانید یا خودتان رای بدهید یا قدرت رای خود را به یک آدرس دیگر انتقال دهید.
- Rewards: در این صفحه توزیع پاداش‌ها قابل مشاهده است. میزان موجودی و پاداش STRK در این قسمت وجود دارد و می‌توانید پاداش خود را نیز برداشت کنید.
- Market: در این قسمت وضعیت پلتفرم هم به صورت کلی و هم به تفکیک رمزارزهای مختلف قابل مشاهده است؛ این که کلا چه میزان سپرده شده و چه میزان وام گرفته شده است.
آشنایی با توکن STRK
STRK توکن کاربردی پروتکل استرایک است که روی بستر اتریوم و با استاندارد ERC-20 ایجاد شده است. این توکن فقط بین کاربران و هولدرها توزیع شده و هیچ عرضه اولیه یا میزانی اختصاص‌یافته‌ای به اعضای تیم نداشته است. عرضه STRK در کل ۶٬۵۴۰٬۸۸۸ خواهد بود که توکن‌های باقی‌مانده از طریق برنامه تشویقی استخراج نقدینگی بین کاربران توزیع می‌شود. این توکن در پروتکل Strike دارای کاربردهایی مثل موارد زیر است:
- ارائه پیشنهاد برای شبکه
- رای دادن به پیشنهادهای مختلف
- مشارکت در برنامه استخراج نقدینگی پروتکل
نحوه توزیع توکن‌ها ممکن است در آینده توسط جامعه تغییر کند، اما از ابتدا به صورت زیر بوده است:
- آزادسازی ۳ میلیون توکن در زمان راه‌اندازی پروتکل
- توزیع ۳٬۵۴۰٬۸۸۸ توکن در قالب استخراج نقدینگی(Liquidity Mining) طی ۸ سال
برای محاسبه میزان توکنی که به عنوان پاداش پرداخت می‌شود، ابتدا نسبت حجم قسمت وام گرفتن هر مارکت (Borrow Market) به کل میزان بازار وام گرفتن پروتکل محاسبه می‌شود. سپس به همین نسبت توکن‌ها بین هر مارکت توزیع می‌شود که ۵۰ درصد این میزان به کسانی که در Supply Market تامین نقدینگی کرده‌اند رسیده و ۵۰ درصد هم به کسانی که وام گرفته‌اند می‌رسد.
در زمان نگارش این مقاله (۷ اسفند ۱۴۰۰)، تعداد ۳,۱۲۰,۳۴۷ ارز دیجیتال STRK در گردش است. قیمت STRK حدودا ۴۳ دلار و دارای رتبه ۳۴۱ در بین تمام ارزهای دیجیتال، از نظر ارزش بازار است. حجم معاملات استرایک در ۲۴ ساعت گذشته ۲۱۵,۶۷۲,۰۳۶ دلار، بیشترین قیمت آن در ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ حدود ۱۰۵.۳۳ دلار و کمترین قیمت آن در ۴ بهمن ۱۴۰۰ حدود ۲۴.۴۳ دلار بوده است.
بررسی اعضای تیم و نقشه راه پروتکل استرایک
هیچ نقشه‌راهی برای پلتفرم Strike منتشر نشده و موسس و اعضای تیم آن نیز مشخص نیستند. این پروژه DAO محور است و تمام تصمیمات، پیشنهادها و رای‌گیری توسط کامیونیتی گرفته می‌شود. اگر یکی یا تعدادی از اعضای تیم ایجادکننده استرایک و سوابقشان مشخص بود، می‌توانستیم اطمینان بیشتری نسبت به این پروژه داشته باشیم؛ البته شرکت سرتیک (Certik) کدهای این پروتکل را بازبینی کرده است.
سرمایه‌گذاران Strike چه شرکت‌هایی هستند؟
هیچ‌گونه عرضه اولیه یا جذب سرمایه برای این پروژه وجود نداشته است و همه توکن‌های STRK بین اعضای جامعه توزیع شده‌اند. هدف از این کار جلوگیری از قدرت گرفتن شرکت‌های سرمایه‌گذاری در پلتفرم و کمک به غیرمتمرکزتر شدن استرایک بوده است. با بررسی هولدرهای استرایک در اتراسکن نکته قابل توجهی که به چشم می‌خورد، دو آدرسی است که حدود ۱۹ و ۱۷ درصد از موجودی کل توکن‌ها را در اختیار دارند و مشخص نیست به چه شخص یا موسسه‌ای تعلق دارند.
در کدام صرافی‌ها می‌توانیم توکن STRK را خرید و فروش کنیم؟
رمزارز STRK را می‌توان از صرافی‌‌های متمرکز کوکوین، بیترکس، آپ‌بیت، دیجی‌فینکس، Poloniex و OKX خریداری کرد. در میان این صرافی‌ها از آن‌جایی که تعدادی آمریکایی هستند، کوکوین انتخاب مناسب‌تری برای کاربران ایرانی است.
کدام کیف‌پول برای ذخیره STRK مناسب است؟
با توجه به این که STRK یک توکن ERC-20 است، تمام کیف‌پول‌هایی که از شبکه اتریوم پشتیبانی می‌کنند از جمله تراست‌والت، متامسک و کیف‌پول سخت‌افزاری لجر برای نگهداری این رمزارز مناسب هستند. مقاله زیر توضیح کاملی در رابطه با کیفپولهای اتریومی است که خواندن آن در این زمینه به شما کمک شایانی خواهد کرد.
منبع: strike
