آموزش استخراج بیت کوین

با توجه به رونق روزافزون بازارهای مالی و به طور ویژه ارزهای دیجیتال و همچنین علاقه هرچه بیشتر تریدرها به ماینینگ در کنار ترید, تب استخراج بیت کوین در این روزها بالا گرفته است. در ادامه این نوشته از فیماچارت با آموزش کامل استخراج بیت کوین در خدمت شما خواهیم بود.

استخراج بیت کوین چیست؟

اما اگر بخواهیم به زبان ساده توضیح بدهیم، بیت کوین یک ارز و شبکه غیرمتمرکز است و وابسته به هیچ کشور یا شرکت خاصی نیست. غیرمتمرکز بودن یعنی این‌که هیچ کس مالک شبکه بیت کوین نیست و هیچ کس به تنهایی نمی‌تواند آن را کنترل کند. هر کسی در هر جای دنیا می‌تواند با وصل شدن به شبکه بیت کوین، جزئی از آن شود.

به عبارت دیگر کنترل بیت کوین به دست کاربران آن است، نه یک یا چند شخص خاص.

علت این که امیدواری به آینده بیت کوین زیاد است، همین مسئله غیرمتمرکز بودن است. شبکه بیت کوین برای فعالیت فقط به مردم و کاربرانش وابسته است، نه هیچ کس دیگری.

حالا که بیت کوین یک شبکه غیرمتمرکز است، پس وقتی برای کسی بیت کوین ارسال می‌کنید چه کسی کمک می‌کند تا بیت کوین شما منتقل شود. چه کسی تراکنش‌های بیت کوین را تأیید می‌کند یا امنیت آن را حفظ می‌کند؟ درست حدس زدید: افرادی داوطلب به نام «استخراج‌کننده» یا همان «ماینر».

البته استخراج‌کنندگان این کار را محض رضای خدا انجام نمی‌دهند. آن‌ها دستگاه‌ها و سخت‌افزارهای خود را در اختیار شبکه بیت کوین قرار می‌دهند و شبکه بیت کوین در ازای حفظ امنیت شبکه به آن‌ها پاداش می‌دهد.

افراد ماینر با سخت‌افزارهای خود کمک می‌کنند تا شبکه بیت کوین امن بماند و تراکنش‌های بیت کوین انجام شود. طی عملیات ماینینگ، ماینرها باید طی یک فرایند پیچیده، بر سر حل معادلات ریاضی با یکدیگر مسابقه بدهند و به محض اینکه یک ماینر به جواب برسد، بیت کوین تولیدشده و به عنوان پاداش به او تعلق می‌گیرد. حل معادلات ریاضی نیازمند قدرت پردازش است که از سوی سخت‌افزارهای کامپیوتری تأمین می‌شود. لازم به تأکید است که امنیت بیت کوین با همین قدرت پردازشی که ماینرها در اختیار شبکه قرار می‌دهند، تأمین می‌شود.

از نظر فنی شبکه بیت کوین و فرایند ماینینگ بسیار پیچیده است و آنچه گفته شد، فقط خلاصه‌ای ساده‌شده برای درک ابتدایی بود.

ماینرها علاوه بر تأیید تراکنش‌ها باعث می‌شوند که واحدهای بیت کوین به شکلی منحصربفرد و طبق برنامه‌ای از پیش‌ تعیین‌شده تولید شوند. بر خلاف پول‌های دیگر که بانک‌ها آن‌ها را صادر می‌کنند، در بیت کوین همه می‌توانند در صدور پول (واحدهای بیت کوین) مشارکت کنند.

استخراج بیت کوین نیازمند داشتن دستگاه‌های قدرتمند و برق است.

به منظور حفظ ثبات شبکه و این‌که همه واحدهای بیت کوین سریع استخراج نشوند، در بیت کوین معیاری به نام «سختی استخراج» هم وجود دارد. بلاک‌های بلاک چینِ بیت کوین هر ده دقیقه یکبار تولید می‌شوند. اگر قدرت پردازش ماینرهای بیت کوین خیلی زیاد شود، یعنی ماینرها ممکن است بتوانند زودتر از ده دقیقه بلاک را تولید و بیت کوین استخراج کنند. به همین دلیل سختی استخراج افزایش می‌یابد تا زمان رسیدن به جواب معادله ده دقیقه طول بکشد. از سوی دیگر، اگر قدرت پردازش ماینرها کاهش یابد، یعنی ممکن است زمان ساخت بلاک به زیر ده دقیقه برسد، برای همین در این مواقع سختی کاهش می‌یابد تا دوباره به همان ده دقیقه برسیم.

همچنین، هر چهار سال یکبار طی رویدادی به نام «هاوینگ» (halving)، میزان بیت کوین‌های تولیدشده به شکل ناگهانی نصف می‌شود و این باعث می‌شود که کمیابیِ بیت کوین افزایش یابد.

تعداد بیت کوین‌هایی هم که استخراج می‌شوند، محدود به ۲۱ میلیون واحد است و پس از آن دیگر بیت کوینی تولید نخواهد شد.

در حال حاضر هر ده دقیقه ۱۲.۵ بیت کوین تولید می‌شود که در زمان نوشتن این مطلب و بعد از هاوینگ ماه می ۲۰۲۰ (اردیبهشت ۹۹) به ۶.۲۵ کاهش یافته است. تاکنون بیش از ۱۸ میلیون واحد بیت کوین استخراج شده است. پیش‌بینی می‌شود که استخراج تمام واحدهای بیت کوین تا سال ۲۱۴۰ طول بکشد.

فراموش نکنید که برای آغاز استخراج بیت کوین، نیاز به دانستن مفاهیم تئوری ماینینگ ندارید و توضیحاتی که داده شد بیشتر برای کمک به درک شما از ماینینگ بود.

تجهیزات مورد نیاز برای استخراج

برای استخراج بیت کوین نیاز به تهیه یک سری تجهیزات است. نوع و تعداد تجهیزات ماینینگ نسبت به بزرگی یا کوچکی فعالیت می‌تواند متفاوت باشد. مثلاً بدیهی است که تجهیزات مورد نیاز برای یک فارم (مزرعه) بزرگ با تجهیزات مورد نیاز برای یک فارم کوچک، متفاوت است. اما طبق یک قاعده کلی، برای انجام ماینینگ بیت کوین قطعاً به موارد زیر نیاز است:

1. دستگاه استخراج مخصوص یا همان ای‌سیک (ASIC)
2. کیف پول بیت کوین
3. اینترنت ثابت (ADSL یا TD-LTE)
4. برق، کابل‌ و تجهیزات برقی مناسب
5. تجهیزات تهویه (فن)

• دستگاه استخراج مخصوص

در روزها و ماه‌های اولیه شروع به کار بیت کوین، استخراج آن عمدتاً با CPU یا همان پردازنده‌‌ها انجام می‌گرفت و کامپیوترهای خانگی معمولی هم می‌توانستند بیت کوین استخراج کنند. اما با گسترش شبکه بیت کوین و افزایش قدرت ماینرهای آن، امروزه استخراج به‌صرفه بیت کوین فقط با تراشه‌های مخصوصی به نام‌ ای‌سیک (ASIC) امکان پذیر است. استخراج با کامپیوترهای معمولی یا موبایل به هیچ‌عنوان سودآوری ندارد.

• کیف پول بیت کوین

به عنوان ماینر، به یک کیف پول بیت کوین نیاز دارید که درآمدتان را دریافت و ذخیره کنید. نرم افزارهای کیف پول کاملاً رایگان هستند و به راحتی می‌توان آن‌ها را در کامپیوتر یا تلفن همراه نصب کرد.

• اینترنت

برای ماینینگ بیت کوین نیاز به اینترنت هم دارید. سرعت و حجم اینترنت خیلی مهم نیست، بلکه پایداری و قطع و وصل نشدن آن از اهمیت برخوردار است. سرویس‌های اینترنت ADSL و TD-LTE برای این کار مناسب هستند.

• برق و تجهیزات برقی مناسب

مهمترین موضوع در ماینینگ بیت کوین، برق است. دستگاه‌های استخراج برق زیادی مصرف می‌کنند و حتما باید برق و تجهیزات برقی مناسب داشته باشید تا بتوانید هم از نظر قانونی و هم از نظر ایمنی فعالیت خود را ادامه دهید. طبق قوانین ایران، استفاده از برق خانگی و یارانه‌ای برای استخراج ممنوع است. در ادامه بیشتر در مورد قوانین ماینینگ توضیح داده‌ایم.

• تجهیزات تهویه

دستگاه‌های ماینینگ علاوه بر سروصدای زیاد، به شدت داغ می‌کنند و باید چاره‌ای برای این موضوع در نظر گرفته شود. برای افزایش طول عمر و کارایی دستگاه، داشتن تجهیزات خنک‌کننده بسیار مهم است.

تهیه دستگاه‌ استخراج بیت کوین

برای استخراج به صرفه بیت کوین به دستگاه تخصصی که با عنوان ای‌سیک (ASIC) شناخته می‌شوند، نیاز دارید.

دستگاه‌های استخراج بیت کوین مثل گوشی‌های موبایل در طرح‌ها و مدل‌های مختلف عرضه می‌شوند. هر مدل از جنبه‌های زیر ممکن است با مدل دیگر متفاوت باشد:

• برند و مدل: شرکت سازنده دستگاه و مدل آن. مثال: Bitmain Antminer S9
• قدرت پردازش: قدرت پردازش دستگاه استخراج که بر حسب تراهش بر ثانیه (TH/S) نمایش می‌دهند. مثال: ۱۴TH/S – یعنی این دستگاه ۱۴ تراهش قدرت دارد.
• مصرف برق: میزان برق مصرفی دستگاه برحسب وات. مثل ۱۴۰۰W

دستگاه‌های استخراج معمولاً ابتدا توسط تولیدکننده با قیمت پایین‌تر پیش‌فروش می‌شوند و بعد در بازار توزیع می‌شوند. به جز سایت‌های رسمی تولیدکنندگان، دستگاه‌های استخراج بیت کوین در سایت‌های مختلفی از جمله آمازون و ای‌بی هم به فروش می‌رسند. البته به دلیل تحریم های ایران، خرید مستقیم دستگاه های استخراج از این سایت‌ها دشوار است و به ناچار باید از واسطه‌ها کمک بگیرید.

نکاتی برای خرید دستگاه استخراج مناسب

به طور کلی مهمترین عواملی که برای خرید دستگاه‌های استخراج بیت کوین باید در نظر گرفته شود عبارتند از:

• قدرت دستگاه

دستگاه استخراج بیت کوین مورد نظر شما چند هش در ثانیه تولید می‌کند؟ هش بیشتر برابر است با قدرت بیشتر.

• مصرف برق

مصرف برق یک دستگاه از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا به طور مستقیم بر سوددهی تأثیر می‌گذارد. هر چقدر که مصرف برق کمتر و قدرت دستگاه بیشتر باشد، سوددهی دستگاه بیشتر است.

• قیمت

این عامل هم نسبت به سرمایه شما باید مورد توجه قرار گرفته شود. زمان بازگشت سرمایه به‌طور مستقیم با قیمت دستگاه گره خورده است.

دستگاه استخراج را فقط بر اساس قیمت یا فقط قدرت تهیه نکنید. بهترین دستگاه ASIC، کارآمدترین آن است. پربازده‌ترین دستگاه‌ استخراج دستگاهی است که قدرت هش بیشتر و مصرف برق کمتری دارد و به طور کلی زمان بازگشت سرمایه آن سریع‌تر است.

همچنین برخی از دستگاه‌های ماینینگ سودآوری بالایی را نمایش می‌دهند اما بسیار بی‌کیفیت هستند و طول عمر پایینی دارند. همیشه سعی کنید دستگاه‌هایی با برندهای معتبر را در تهیه کنید که به صورت انبوه استفاده می‌شوند و امتحان خود را پس داده‌اند.

حتما پیش از خرید یک دستگاه‌ استخراج، تحقیقات کاملی انجام دهید و از افراد آگاه مشورت بخواهید.

بهترین دستگاه‌های استخراج بیت کوین

همانطور که گفتیم، دستگاه‌های استخراج بیت کوین در انواع و اقسام مدل‌ها در بازار موجود هستند.

مانند برندهای گوشی، برندهای تولیدکننده دستگاه استخراج هم از نظر اعتبار و محبوبیت متفاوت هستند. در حال حاضر پنج تولیدکننده برتر دستگاه ماینر به ترتیب عبارتند از:

• بیت مین (Bitmain) – تولیدکننده دستگاه‌های انت‌ماینر (Antminer)
• کنان (Cannan) – تولیدکننده دستگاه‌های آوالون (Avalon)
• اینوسیلیکون (Innosilicon) – تولیدکننده دستگاه‌های ترمیناتور (Terminator)
• میکرو بی‌تی‌ (MicroBT) – تولیدکننده دستگاه‌های واتس‌ماینر (Whatsminer)
• ای‌بنگ (Ebang) – تولیدکننده دستگاه‌های ای‌بیت (Ebit)

در جدول زیر بهترین دستگاه‌های استخراج بیت کوین در سال ۲۰۲۰ را مشاهده می‌کنید.

بسیاری از استخراج‌کنندگان همچنان از مدل‌های قدیمی مانند Antminer S9j استفاده می‌کنند. فراموش نکنید چیزی که بیشتر از همه چیز اهمیت دارد، سودآوری، طول عمر دستگاه و زمان بازگشت سرمایه است.

آیا می‌توانم با دستگاه استخراج بیت کوین ارزهای دیجیتال دیگر را هم استخراج کنم؟

اغلب دستگاه‌های استخراج از یک الگوریتم رمزنگاری خاص پشتیبانی می‌کنند. الگوریتم استخراج بیت کوین SHA-256 است. بنابراین می‌توانید با دستگاه‌های استخراجی که از الگوریتم SHA-256 پشتیبانی می‌کنند، بیت کوین، بیت کوین کش، بیت کوین اس‌وی و چند ارز دیجیتال دیگر که از این الگوریتم استفاده می‌کنند را استخراج کنید.

محاسبه سودآوری استخراج بیت کوین

برای محاسبه سود سودآوری استخراج بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال، بهترین کار مراجعه به یک ماشین حساب ماینینگ است.  در آن می توانید نسبت به قدرت دستگاه خود، میزان برق مصرفی دستگاه و تعرفه برق سود خود را محاسبه کنید.

به طور مثال، قیمت برق صنعتی کیلوواتی حدود ۱۰۰ تومان است و قیمت برق خانگی حدود ۳۰۰ تومان. به عنوان نمونه، دستگاه S9 حدود ۱۴ تراهش قدرت دارد و مصرف برق آن هم حدود ۱۳۵۰ وات است. بر همین اساس به راحتی می‌توان در ماشین حساب ماینینگ سودآوری این دستگاه را حساب کرد. حالا طبق گیف زیر سودآوری یک دستگاه S9 را محاسبه کنیم:

درآمد یک ماینر به طور مستقیم با زمان بازگشت سرمایه گره خورده است. زمان بازگشت سرمایه به مدت زمانی گفته می‌شود که پول سرمایه‌گذاری شده بر می‌گردد و تازه بعد از آن است که می‌توان نام بقیه درآمد حاصله را «سود» نامید. عوامل ریز و درشت زیادی می‌توانند سودآوری ماینینگ یا به طور دقیق‌تر در زمان بازگشت سرمایه دخیل باشند، اما به طور کلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سختی استخراج

همانطور که بالاتر هم توضیح دادیم، سختی استخراج پارامتری است که در شبکه بیت کوین تعبیه شده تا بلاک‌های بیت کوین هر ده دقیقه یکبار ساخته شوند، نه زودتر و نه دیرتر. به عبارت دیگر برای این‌که ماینرها نتوانند به یکباره با قدرت زیادِ سخت افزارهای خود باعث تولید سریع بلاک‌ها و بیت کوین‌های جدید شوند، هر چقدر که قدرت پردازش ماینرها بیشتر شود، سختی استخراج بیشتر می‌شود. بنابراین اگر قیمت بیت کوین پایین باشد، سختی استخراجِ بالا می‌تواند سودآوری را به شدت کاهش دهد. بالا رفتن سختی استخراج بدان معناست که برای حفظ سودآوری خود نیاز به قدرت پردازش بیشتری دارید که برای دست یافتن به آن باید دستگاه‌های استخراج قدرتمندتری را به کار بگیرید.

• قیمت و هزینه‌های برق

مصرف برق یک دستگاه و تعرفه برق مصرفی به شدت در سودآوری ماینینگ تأثیرگذار است. به همین دلیل باید به خوبی هزینه‌های برق مصرفی را محاسبه کنید تا بتوانید بازگشت سرمایه خود را بسنجید. قیمت برق بالا اگر با سختی استخراج و قیمت پایین بیت کوین همراه شود، ضرر جبران ناپذیری به ماینرها می‌رساند.

• قیمت بیت کوین

قیمت لحظه‌ای بیت کوین هم یکی دیگر از عوامل بسیار مهم در سودآوری ماینینگ است. به عنوان نمونه در سال ۲۰۱۸ که قیمت بیت کوین به ۳,۲۰۰ دلار رسیده بود، بسیاری از ماینرها دستگاه‌های خود را خاموش کردند، چون سود استخراج حتی جوابگوی هزینه‌های برق هم نبود.

شروع استخراج با پیوستن به استخر استخراج

پس از تهیه دستگاه و انتخاب کیف پول بیت کوین، به مهمترین قسمت آموزش یعنی پیوستن به استخر استخراج و شروع کار می‌رسیم. برای استخراج بیت کوین یا هر ارز دیگری باید به یک استخر استخراج بپیوندید.

استخر استخراج محل مجازی است که استخراج‌کنندگان در آن قدرت پردازش خود را با هم جمع می‌کنند و همه برای استخراج یک بلاک تلاش می‌کنند. در این روش، هر استخراج‌کننده بر اساس توان پردازشی خود سود می‌برد. می‌توان این‌طور گفت که ماینرهای سراسر دنیا قدرت پردازش سخت افزارهای خود را در اختیار استخر استخراج قرار می‌دهند و استخر استخراج به نمایندگی از همه ماینرها در پیدا کردن معادله بلاک‌ها به رقابت با دیگر استخرها می‌پردازد.

با وجود استخرهای استخراج، ماینرها قادر خواهند بود تا با روی هم آوردن توان پردازشی، هش‌های بیشتری تولید کنند. پس از آن پاداش استخراج، بین اعضای استخر متناسب با توان هشی که در دستگاه آن در اختیار استخر قرار داد، تقسیم خواهد شد.

بدون پیوستن به استخر استخراج شانس برای ماین یک بلاک بسیار کم خواهد بود و فقط فارم‌های استخراج بزرگ با چند ده هزار دستگاه، به صورت مستقل کار می‌کنند. مشهورترین استخرهای استخراج بیت کوین و سهم هر یک از قدرت پردازش شبکه بیت کوین را در تصویر زیر مشاهده می‌‌کنید:

برای شروع کار استخراج، باید یکی از استخرهای استخراج بیت کوین را انتخاب کنید و با مراجعه به سایت رسمی آن تنظیمات مورد نیاز برای راه‌اندازی دستگاه خود را دریافت کنید.دستگاه‌های ماینر مخصوصا مدل‌های جدید آن دارای رابط کاربری ساده هستند که هر کسی می‌تواند خیلی سریع آن‌ها به استخر استخراج متصل کند.

استخراج بیت کوین بدون تهیه دستگاه؟

از نظر تئوری امکان استخراج بیت کوین با کامپیوتر معمولی یا لپ تاپ وجود دارد، اما اگر قصد کسب درآمد دارید، این کار را فراموش کنید. استخراج بیت کوین با کامپیوترهای معمولی سال‌هاست که دیگر سودآوری ندارد.

راه‌ دیگر برای استخراج بیت کوین بدون تهیه دستگاه استخراج، استخراج ابری است.

• استخراج ابری چیست؟

کلود ماینینگ (Cloud mining) یا همان استخراج ابری به آن دسته از خدمات و شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که قدرت پردازش سخت‌افزارشان را به شما می‌فروشند و کارهای مربوط به استخراج و نگهداری تجهیزات را انجام می‌دهند.

در واقع کلود ماینینگ بدان معناست که بدون خریداری تجهیزات سخت‌افزاری گران‌قیمت، می‌توان به نوعی تجهیزات ماینینگ شرکت‌های کلود ماینینگ را اجاره یا از این شرکت‌ها قدرت پردازش خریداری کرد. با این کار تنها چیزی که نیاز دارید فقط یک رایانه یا گوشی موبایل خواهد بود تا به حساب کاربری خود دسترسی پیدا کرده و سودتان را مشاهده کنید.

مزایای استخراج ابری:

• عدم نیاز به مکان برای استخراج
• عدم نیاز به مصرف برق
• عدم نیاز به دستگاه و تجهیزات ماینینگ

معایب استخراج ابری:

• ریسک کلاهبرداری
• استخراج غیرشفاف
• سود پایین‌تر – اپراتورها باید هزینه‌های خود را تأمین کنند.
• نوسانات قیمت که ممکن است باعث کم شدن سود یا توقف فعالیت شود.
• عدم کنترل و انعطاف پذیری

برخی از شرکت‌های فعال در زمینه کلود ماینینگ، و نه همه آنها، یا بر اساس مدل‌های کاری ناسالمی کار می‌کنند و یا تنها به دنبال خالی کردن جیب شما هستند. منظور از مدل‌های ناسالم این است که در پایان یا پولتان را از دست می‌دهید یا سود شما کمتر از هنگامی خواهد بود که به‌صورت مستقیم در بیت کوین سرمایه‌گذاری می‌کنید.

در استخراج ابری به دلیل عدم شفافیت بالا، خطر کلاهبرداری زیادی است، به این معنی که با پول شما هیچ‌گونه استخراجی انجام نمی‌شود بلکه فقط آرام آرام مقدار کمی بیت کوین به شما می‌دهند.

وضعیت قانونی استخراج بیت کوین در ایران

استخراج بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری در ایران قانونی است، اما باید برای انجام آن از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز دریافت شود. استخراج ارزهای دیجیتال در ایران بدون مجوز غیر مجاز اعلام شده است.

واردات قانونی دستگاه‌های استخراج در سال ۹۸ ممکن شد اما این کار هم نیازمند اخذ مجوز است. به دلیل سخت بودنِ واردات قانونیِ دستگاه‌ها و مدت‌ها ممنوعیت واردات، عمده دستگاه‌های استخراج موجود در ایران قاچاق محسوب می‌شوند و قانون، حق ضبط و توقیف دستگاه‌های قاچاق را دارد.

بنابراین استخراج در ایران یک صنعت بوده و قانونی است اما باید مجوزهای لازم را از وزارت صنعت دریافت کرد، در غیر این صورت وزارت نیرو می‌تواند جلوی استفاده از برق برای این فعالیت را بگیرد و همچنین نیروی انتظامی حق ضبط دستگاه‌ها و حتی انجام اقدامات قضایی را دارد.