در این پست از فیماچارت به بررسی استخراج با دستگاه‌های ای‌سیک (ASIC) و کارت‌های گرافیک (GPU) می پردازیم و مزایا و معایب هر یک را بیان خواهیم کرد. اگر تازه وارد هستید و نمی دانید دستگاه ماینر بخرید یا ریگ ماینینگ پیشنهاد می کنیم ادامه مطلب را با دقت بخوانید.
استخراج با ASIC
دستگاه‌های استخراج ای‌سیک به طور خاص برای کار ماینینگ طراحی شده‌اند و به خودی خود کاربرد دیگری ندارند. بنابراین تولیدکنندگان این دستگاه‌ها، تمام تمرکز خود را برای افزایش کارایی آن در کار ماینینگ اختصاص می‌دهند. این دستگاه‌ها قدرتی چند برابری نسبت به کارت‌های گرافیک و پردازنده‌ها (CPU) دارند.
هر دستگاه ماینر معمولا فقط از یک الگوریتم رمزنگاری پیشتیبانی می‌کند (برخی از دستگاه‌های جدید از چند الگوریتم پشتیبانی می‌کنند اما این رایج نیست). به این ترتیب، هر دستگاه فقط می‌تواند به استخراج تعداد محدودی ارز دیجیتال بپردازد. مثلا دستگاه استخراج انت ماینر S9 فقط الگوریتم SHA-256 را استخراج می‌کند که شامل بیت کوین، بیت کوین کش و تعداد انگشت شماری ارز دیجیتال دیگر می‌شود.
به طور کلی مزایا و معایب استخراج با ASIC:
مزایای استخراج با ASIC
- کم حجم و آماده به کار
همانطور که گفتیم، تنها کاربرد دستگاه‌های ماینر، انجام عملیات استخراج است. به همین دلیل، توسط تولیدکنندگان مونتاژ می‌شوند و بلافاصله پس از تولید، آماده به کار هستند. دستگاه‌های ماینر در مقایسه با ریگ‌های استخراج کارت گرافیک، جای بسیار کمتری اشغال می‌کنند و به زبان ساده جمع و جورتر هستند.
- قطعات جانبی کمتر
برای روشن کردن دستگاه استخراج، به جز خود دستگاه فقط نیاز به یک منبع تغذیه (پاور) است. البته برای انجام عملیات ماینینگ با دستگاه‌های ماینر نیاز به یک سری تجهیرات جانبی مثل خنک‌کننده، مودم، سیم‌های برق و … هم هست اما به طور کلی از نظر قطعات جانی، نسبت به کارت‌های گرافیک یک سر و گردن بالاتر هستند. برای انجام استخراج با کارت گرافیک علاوه بر تعداد زیادی کارت گرافیک، به سایر قطعات و تجهیزات کامپیوتر مثل مادر برد، رم، سی‌پی‌یو و … هم نیازمند هستید.
- ارزان‌تر
خریدن یک دستگاه استخراج در مقابل جمع کردن یک ریگ ماینینگ به طور کلی ارزان‌تر تمام می‌شود. البته مدل دستگاه استخراج، تعداد و مدل کارت‌های گرافیک در این مقایسه تاثیرگذارند اما در نهایت می‌توان گفت که خریدن دستگاه ماینر نسبت به سودآوری آن، ارزان‌تر تمام می‌شود.
- بازگشت سرمایه سریع‌تر
همانطور که گفتیم، دستگاه‌های ماینر قدرت بسیار بیشتری نسبت به کارت‌های گرافیک دارند و همچنین خریدن آن‌ها ارزان‌تر از جمع کردن یک ریگ کارت گرافیک است. بنابراین در استخراج با ASIC شاهد بازگشت سرمایه سریع‌تری هستیم. البته در بلند مدت و در صورت رشد قیمت یک ارز دیجیتال، کارت‌های گرافیک هم می‌توانند بازگشت سرمایه خوبی را نصیب ماینرهایشان کنند.
معایب استخراج با ASIC
- مشکل بودن خرید
به طور کلی و حداقل در این مقطع، خریدن دستگاه‌های ای‌سیک بسیار مشکل است. این دستگاه‌ها معمولا به تعداد محدود تولید می‌شوند و تولیدکننده خیلی سریع و حتی در مرحله پیش فروش تمام آن‌ها را می‌فروشد. بنابراین دستگاه‌ها به دست دلال‌ها میافتند و با قیمت‌های بسیار بالاتر به فروش می‌رسند. فروش ماینرهای دست دوم به جای نو هم یکی از مواردی است که باید به آن توجه شود؛ دستگاه‌هایی که عمر خود را کرده‌اند و هر لحظه امکان از کار افتادنشان وجود دارد.
همچنین در بعضی از کشورها از جمله ایران، این دستگاه‌ها (در زمان نگارش این مطلب) به صورت قاچاق وارد کشور می‌شوند و فروشندگان معمولا بر تعهدات خود از جمله ضمانت یا زمان تحویل محصول پایبند نیستند. علاوه‌بر این‌ها، در زمان عرضه یک دستگاه جدید، بازگشت سرمایه آن بسیار سریع است اما زمانی که بدست مشتری می‌رسد، به دلیل افزایش سختی، تا حد زیادی بازگشت سرمایه کاهش می‌یابد.
- منسوخ شدن
هر چند ماه یکبار مدل‌های جدیدی از دستگاه‌های ای‌سیک به بازار عرضه می‌شوند که به مرور زمان باعث تنگ‌تر شدن عرصه رقابت برای دستگاه‌های قدیمی‌تر خواهد شد. به عنوان نمونه، یک زمان دستگاه Antminer S7 قدرتمندترین دستگاه استخراج دنیا بود ولی امروز سودآوری آن از هزینه برق هم پایین‌تر است و این یعنی ضرر. البته معمولا دستگاه‌های ماینر تا بیش از دو سال سودآوری دارند اما نمی‌توان این را با قطعیت گفت.
- مشکل بودن فروش
همانطور که در بالا هم گفتیم، دستگاه‌های ASIC کاربرد دیگری به جز کار ماینینگ ندارند. بنابراین در صورت بلا استفاده شدن (عدم سوددهی در گذر زمان) فروششان به شدت مشکل خواهد بود یا حداقل با قیمت بسیار پایین از شما خریداری خواهند شد. بنابراین ضروری است که در هنگام خرید دستگاه، زمان بازگشت سرمایه و زمان تخمینی از دست رفتن سوددهی را بسنجید تا با ضرر روبرو نشوید.
- صدا و گرمای زیاد
صدای فوق‌العاده بالای دستگاه‌های ماینر یکی از مسائل مهمی است که باید به آن توجه داشت. نویز فن‌های خنک‌کننده در دستگاه‌های استخراج بسیار سرسام‌آور است؛ فرض کنید یک جارو برقی پرقدرت به صورت ۲۴ ساعته روشن باشد. به همین دلیل، این دستگاه‌ها اصلا برای داخل منزل مناسب نیستند. مسئله دیگر برای این دستگاه‌ها مشکل گرمای زیاد آن‌هاست. فن‌های خنک کننده تعبیه شده در دستگاه نمی‌توانند در دمای محیط به خوبی آن‌ها را خنک کنند و باید حتما برای کولینگ از تجیهزات جانبی دیگر مثل کولر استفاده کرد.
- گارانتی و خدمات پس از فروش ضعیف
اغلب دستگاه‌های ماینر فقط ۳ تا ۶ ماه گارانتی دارند که آن هم معمولا تا زمان رسیدن ماینر به دست مشتری به اتمام می‌رسد. شرایط گارانتی هم در نوع خود سخت است. بنابراین اگر امروز دستگاه خود را بخرید و فردا این دستگاه بسوزد، احتمالا دستتان به جایی بند نخواهد بود. از سوی دیگر قطعات داخلی این دستگاه‌ها به سختی در بازار یافت می‌شوند که تعمیرات آن را مشکل و پرهزینه می‌سازد.
استخراج با کارت گرافیک (GPU)
کارت گرافیک یا همان GPU نسبت به ASIC، سابقه بیشتری در استخراج ارزهای دیجیتال دارد و بر خلاف ای‌سیک، از نظر تئوری می‌توان تمام ارزهای دیجیتال قابل استخراج را با آن‌ها ماین کرد. البته اگر امروزه بیشتر استخراج یک ارز دیجیتال (مثل بیت کوین) با ASIC صورت می‌گیرد، باید فکر استخراج آن با کارت گرافیک را از سرتان بیرون کنید زیرا دستگاه‌های ای‌سیک بسیار قدرتمند هستند و نمی‌توان با کارت گرافیک با آن‌ها رقابت کرد.
از نظر آرمان‌های تمرکززدایی، استخراج با کارت گرافیک از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا اجازه انحصاری شدن ماینینگ به دست فارم‌های بزرگ را نمی‌دهد. به همین خاطر ارزهای دیجیتال زیادی به مقابله با دستگاه‌های ASIC می‌پردازند و استخراج عمده آن‌ها در حال حاضر با کارت گرافیک صورت می‌گیرد. در حال حاضر عمده استخراج ارزهای دیجیتال مطرحی همچون اتریوم، مونرو، گرین (Grin)، بیت کوین گلد و … با کارت گرافیک انجام می‌شود.
شاید این گونه تصور کنید که با توجه به آسان‌تر و کم هزینه‌تر بودن دستگاه‌های ASIC، استخراج با کارت‌های گرافیک منسوخ شده است، اما این کار مزیت‌هایی هم دارد که ممکن است نظر شما را عوض کند.
به طور کلی مزایا و معایب استخراج با کارت گرافیک:
مزایای استخراج با GPU
- انتخاب‌های زیاد
همانطور که گفتیم از نظر تئوری هر ارز دیجیتال قابل استخراجی را می‌توان با کارت گرافیک ماین کرد. البته باید توجه داشت که استخراج ارزهایی مثل بیت کوین که امروزه عمده ماینینگ آن‌ها توسط ای‌سیک‌ها انجام می‌شود، دیگر با کارت گرافیک صرفه اقتصادی ندارد. با این حال هنوز هم استخراج ارزهای دیجیتال بزرگی مثل اتریوم، مونرو، گرین، بیت کوین گلد و … با کارت گرافیک بسیار سودآور است.
یکی از مواردی که کمتر به آن توجه می‌شود، قابلیت استخراج ارزهای دیجیتال جدید و آینده‌دار با کارت‌های گرافیک است. به عنوان مثال در روزهای اولیه عرضه گرین، سود به شدت بالایی نصیب ماینرهای این ارز دیجیتال شد.
- خرید آسان
برای استخراج با کارت گرافیک باید یک ریگ ماینینگ کارت گرافیک ببندید. قطعات مورد نیاز برای جمع‌آوری و ساخت یک ریگ ماینینگ تقریبا همان‌هایی است که برای جمع‌آوری یک کامپیوتر خانگی معمولی (PC) نیاز دارید. قطعات مورد نیاز برای بستن ریگ ماینینگ مثل کارت گرافیک، مادربرد، رم و … به وفور و در مدل‌های گوناگون و با کیفیت در بازار یافت می‌شوند و برای خریدن آن‌ها هیچ مشکل خاصی (چه از نظر تامین‌کننده و چه از نظر قانونی) وجود ندارد.
- فروش آسان
کارت‌های گرافیک علاوه بر کار استخراج در زمینه‌های زیادی از جمله گیمینگ و گرافیک کاربرد دارند و فروختن دست دوم آن‌ها بسیار آسان‌تر از ای‌سیک‌هاست. قطعات دیگر ریگ ماینینگ را هم به راحتی می‌توان با قیمت مناسب به فروش رساند.
- مصرف برق کمتر
اگر چه این یک موضوع نسبی است و به متغیرهای زیادی بستگی دارد، اما به طور کلی کارت‌های گرافیک برای ماینینگ برق کمتری نسبت به دستگاه‌های ASIC مصرف می‌کنند.
- گارانتی و خدمات پس از فروش عالی
کارت‌های گرافیک معمولا دارای ضمانت‌نامه‌های طولانی مدت هستند که در بعضی از مدل‌ها به بیش از ۳ سال هم می‌رسد و نمایندگی‌های تولیدکنندگان کارت گرافیک در بسیاری از کشورها از جمله ایران هم فعالیت می‌کنند. از طرف دیگر، در صورت خرابی یا بروز هر گونه مشکل در قطعات ریگ ماینینگ، به راحتی امکان تعمیر یا تعویض وجود دارد.
- صدا و گرمای کمتر
یکی از اهداف اصلی تولیدکنندگان کارت گرافیک، کاهش صدا و گرمای تولیدی از این سخت افزارهاست زیرا عمده استفاده از آن‌ها در خانه و دفاتر کار صورت می‌گیرد. وجود مکانیزیم‌های خنک‌کنندگی و کاهش گرما در کارت‌های گرافیک باعث شده است تا امکان انجام ماینینگ با این تجهیزات در خانه فراهم باشد. مدل‌های جدید کارت گرافیک صدایی کمتر از یک پنکه متوسط دارند و در دمای محیط به راحتی کار می‌کنند.
معایب استخراج با کارت گرافیک
- ساخت و پیکربندی پیچیده
خرید، اسمبل، پیکربندی و آماده به کار کردن یک ریگ ماینینگ کارت گرافیک می‌تواند فرایندی پیچیده باشد. البته این کار فقط کمی نسبت به جمع‌آوری یک کامپیوتر خانگی سخت تر است اما نسبت به دستگاه‌های ای‌سیک که بلافاصله بعد از تولید آماده به کار هستند، بستن ریگ یک کار بسیار مشکل‌تر به حساب می‌آید. البته بعضی فروشگاه‌ها، ریگ ماینینگ را به صورت آماده می‌فروشند.
- هزینه نسبتا بالاتر
همانطور که گفتیم، برای شروع به کار ماینینگ با کارت گرافیک، علاوه بر GPU نیاز به قطعات جانبی زیادی دارید که تهیه آن‌ها نسبت به دستگاه‌های ای‌سیک، وقت و هزینه بسیار بیشتری را می‌طلبد. قیمت تنها شش کارت گرافیک ماینینگ می‌تواند به اندازه قیمت دو دستگاه ای‌سیک قدرتمند باشد و این جدای هزینه‌های مادربرد، پاور، رم، سی‌پی‌یو و … است.
- بازگشت سرمایه طولانی
به دلیل هزینه‌های بالای جمع‌آوری یک ریگ ماینینگ کارت گرافیک، بازگشت سرمایه استخراج با GPU معمولا بسیار طولانی تر از بازگشت سرمایه ماینینگ با ASIC است. البته گاهی اوقات استخراج برخی از ارزهای دیجیتال جدید و آینده دار می‌تواند منجر به بازگشت سرمایه سریع‌تر شود.
- فضای فیزیکی
یک ریگ ماینینگ کارت گرافیک فضای فیزیکی نسبتا بیشتری را اشغال می‌کند و کابل‌های زیاد آن ظاهر خوبی به آن نمی‌دهند. اندازه یک شاسی ریگ و دیگر قطعات جانبی به حدی است که به اندازه چند دستگاه ماینر پرقدرت جا اشغال می‌کند.
جمع‌بندی
با توجه به مزایا و معایب ماینینگ با ASIC و کارت گرافیک، می‌توان گفت که از نظر کارآمدی، بین این دو روش یک تعادل نسبی برقرار است و هر کس نسبت به شرایط خود می‌تواند یکی از آن‌ها را انتخاب کند، اگر چه شاید به ظاهر کفه ترازو به سمت ماینینگ با ASIC سنگینی کند.
