اقتصاد آمریکا این روزها روزهای پراضطرابی را می گذراند. تنش های موجود بین واشنگتن و پکن از یک سو و همه گیری ویروس کرونا از سوی دیگر سبب شده تا ایالت متحده روزهای مانده تا انتخابات ماه نوامبر را آشفته تر از قبل طی کند. بهنظر میرسد سرنوشت بسته حمایتی جدید و انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به هم گره خورده است. از طرفی عدمتصویب بسته جدید میتواند با توجه به کند کردن روند ریکاوری اقتصاد بر نتیجه انتخابات تاثیر بگذارد و برعکس پیروز انتخابات نیز میتواند حداقل در حجم بسته احتمالی جدید تاثیرگذار باشد.
دادههای منتشر شده درباره اقتصاد آمریکا در روزهای گذشته نشان میدهد به بنبست رسیدن مذاکرات میان کاخسفید و کنگره و فقدان بسته حمایتی در ماه آگوست سبب کند شدن روند ریکاوری بزرگترین اقتصاد جهان در برخی از بخشها شده است. با توجه به این نکته که بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که قبل از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ماه نوامبر، به احتمال زیاد بسته حمایتی جدیدی به تصویب نخواهد رسید، این موضوع میتواند در مسیر انتخاب مجدد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور آمریکا مشکلساز شود. این در حالی است که دادههای اقتصادی در برخی از بخشهای دیگر مانند تولیدات صنعتی، حاکی از آن است که این بخشها هنوز در ریل ریکاوری قرار دارند و از مسیر خود منحرف نشدهاند.
تحلیلگران همچنین عنوان کردهاند فارغ از اینکه نامزد کدام حزب در انتخابات ماه نوامبر پیروز شود، بهنظر میرسد بسته حمایتی جدید به تصویب خواهد رسید. هر چند که تاثیر انتخابات و نامزد برنده بر حجم بسته احتمالی جدید تاثیر چشمگیر خواهد داشت. بانک گلدمن ساکس اعلام کرده در صورتی که بایدن بتواند رئیسجمهور آمریکا شود و دموکراتها بتوانند مجددا اکثریت مجلس سنا را به دست بیاورند، پیشبینی خود از رشد اقتصادی در سه ماه چهارم را افزایش خواهد داد. این بانک آمریکایی دلیل اصلی این اصلاح را بسته حمایتی بیش از هزار میلیاردی عنوان کرده است که به احتمال زیاد دموکراتهای پیروز آن را تصویب خواهند کرد.
نشانههای وقفه در ریکاوری
کاهش هزینه مصرفکنندگان آمریکایی در ماه آگوست واضحترین نشانه وقفه در روند ریکاوری اقتصاد آمریکاست؛ میلیونها آمریکایی در بسته حمایتی پیشین که در پایان ماه جولای منقضی شد، از دریافت بیمه بیکاری اضافی که در آن بسته پیشبینی شده بود (پرداخت بیمه بیکاری مازاد هفتگی به میزان ۶۰۰ دلار) محروم شدهاند. این خانوارها که با کمک این پرداخت مازاد توانسته بودند هزینهکرد خود را پس از بحران کرونا در سطحی نسبتا پایدار افزایش دهند، اکنون مجددا درحال کاهش مصرف خود هستند.
در اقتصادی که هزینههای مصرفکنندگان دو سوم کل تولید آن را تشکیل میدهد، خرید کمتر توسط افراد به معنی کاهش رشد اقتصادی است.
از سوی دیگر تعداد متقاضیان بیمه بیکاری با سرعت کمتری نسبت به آنچه که پیشبینی میشد کاهش پیدا کرده و این موضوع نیز نشاندهنده آن است که ریکاوری در بازار کار آمریکا که در ماههای گذشته سرعت خوبی داشت اکنون آن سرعت اولیه خود را از دست داده است.
تاثیر بستههای حمایتی
در حالیکه برخی از نشانهها حکایت از آن دارد که بهدلیل منقضی شدن بسته حمایتی در ماه آگوست، نتایج این اتفاق به آرامی درحال ظهور در روند ریکاوری اقتصاد آمریکاست، یک تحقیق توسط فدرال رزرو نشان میدهد که خانوارهای آمریکایی از لحاظ مالی در ماه جولای وضعیت بهتری نسبت به ماههای اولیه آغاز همهگیری کرونا داشتهاند. دلیل اصلی وضعیت مالی بهتر خانوارهای آمریکایی، دسترسی آنها به کمکهای دولتی ضدکرونا بوده است. در حالیکه بسیاری از اقتصاددانان در هفتههای گذشته هشدار داده بودند عدمتصویب بسته حمایتی جدید میتواند روند ریکاوری اقتصاد آمریکا را دچار وقفه کند، اما مذاکرات طولانی میان مقامات کاخسفید و کنگره که به نوعی جدال میان دو حزب اصلی آمریکا نیز محسوب میشود، به توافقی بر سر بسته جدید ختم نشد.
بخشهای رو به پیشرفت
قسمت دیگری از دادههای اقتصادی منتشر شده اما نشان میدهد بخشهایی از اقتصاد آمریکا هنوز بر ریل ریکاوری اقتصادی قرار دارند و از مسیر خود منحرف نشدهاند. تولیدات کارخانهای آمریکا برای چهارمین ماه متوالی افزایش یافت و از سوی دیگر شاخص اعتماد مصرفکننده نیز که میتواند بهعنوان شاخصی پیشنگر درباره وضعیت اقتصادی مورد استفاده قرار بگیرد همچنان رو به بهبود است. کرونا اگر بر بسیاری از بخشهای اقتصادی اثر مخربی داشت، به سود تعدادی از بخشهای دیگر شد. گزارشها نشان میدهد که تقاضا برای خانههای مناسب خانوارهای تکنفره افزایش پیدا کرده است؛ موضوعی که تحلیلگران افزایش دورکاری را علت اصلی افزایش تقاضای آن میدانند.
شاخص consumer sentiment نیز که توسط دانشگاه میشیگان منتشر میشود و نشاندهنده این است که مصرفکنندگان نسبت به وضعیت مالی خود و شرایط کلی اقتصاد تا چه حدی خوشبین هستند نیز در ماه سپتامبر به عدد ۹/ ۷۸ رسید که این مقدار بالاترین سطح این شاخص از ماه مارس است. با این حال سطح این شاخص هنوز نسبت به قبل از آغاز همهگیری کرونا پایینتر است. همچنین گزارشها نشان میدهد که دموکراتها نسبت به چشمانداز اقتصادی آمریکا نسبت به جمهوریخواهان خوشبینترند.
بسته حمایتی جدید؛ تصمیمی ناگزیر
هفته آینده جرومی پاول، رئیس فدرال رزرو آمریکا قرار است طی سه جلسه جداگانه برای نمایندگان مجلس به سخنرانی بپردازد. پیشبینی میشود پاول در این سخنرانی همان موضع چند ماه اخیر خود را اتخاذ کند که بر این پایه استوار است: اقتصاد آمریکا برای ادامه روند ریکاوری خود به احتمال بسیار زیاد به بستههای حمایتی جدید نیازمند است. موضعی که در بیانیه هفته گذشته کمیته بازار باز بانک مرکزی مشاهده میشد.
مجلس نمایندگان آمریکا که اکنون اکثریتی دموکرات بر آن حکمفرما است و مجلس سنای آمریکا نیز که دارای اکثریتی جمهوریخواه است، در مذاکرات خود درباره بستههای حمایتی جدید به بنبست خوردند و اکنون تحلیلگران شانس کمی برای تصویب چنین بستههایی قبل از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ماه نوامبر قائل هستند.
در نهایت و بدون توجه به اینکه چه کسی پیروز انتخابات ریاستجمهوری آمریکا شود، کنگره به احتمال زیاد بسته حمایتی جدیدی را به تصویب خواهد رساند. اما بهنظر میرسد حجم بسته حمایتی در صورتی که بایدن پیروز انتخابات شود با حالتی که ترامپ بتواند مجددا رئیسجمهور آمریکا شود تفاوتهایی داشته باشد. اریک وینوگارد، اقتصاددان ارشد در AllianceBernstein در این مورد عنوان کرد: اگر ترامپ پیروز انتخابات ماه نوامبر شود و همچنین جمهوریخواهان بتوانند اکثریت سنا را حفظ کنند، در صورتی که رئیسجمهور قصد تصویب بستههای حمایتی جدید را داشته باشد، جمهوریخواهان راهی برای همراهی با خواسته ترامپ پیدا خواهند کرد. وینوگارد همچنین ادامه داد که اگر بایدن پیروز انتخابات شود، به احتمال زیاد بسته حمایتی بزرگتری به تصویب خواهد رسید.
اقتصاددانان گلدمن ساکس نیز اعلام کردهاند در صورتی که بایدن پیروز انتخابات شود و دموکراتها بتوانند مجددا اکثریت مجلس سنا را به دست بیاورند، به احتمال زیاد این بانک پیشبینی خود در مورد رشد اقتصادی سهماه چهارم را افزایش خواهد داد. این بانک آمریکایی اعلام کرده است دلیل خوشبینی آنها نسبت به رشد اقتصادی فصل چهارم در صورت پیروزی دموکراتها، بسته حمایتی بیش از هزار میلیارد دلاری است که آنها به تصویب خواهند رساند.
منبع: اقتصاد آنلاین