جهت تشخیص سهام ارزشمند, سرمایه گذار میبایست توانایی های مختلفی داشته باشد که یکی از فاکتورها و توانمندی های مهم در شناسایی این سهام ارزشمند، تشخیص زمان ورود و خروج پول هوشمند در سهم است. در اکثر مواقع تصمیم برای انتخاب یک یا چند گزینه سرمایه گذاری، در میان انتخاب‌های متعددی که پیش روی افراد قرار دارد، همراه با ریسک سرمایه گذاری و تردید و گاهی هم با ترس همراه است. افرادی که تمایل دارند تا در این بازارها فعالیت کنند، ابتدا باید آموزش‌های موردنیاز را دریافت کرده و با شناخت کافی و انجام تحلیل‌های موردنیاز مناسب‌ترین گزینه سرمایه گذاری خود را انتخاب نمایند. یکی از مفاهیمی تأثیرگذار در بازار سرمایه، پول هوشمند نام دارد. در این مقاله به بررسی پول هوشمند و چگونگی تشخیص آن در سهام مختلف می‌پردازیم.
پول هوشمند چیست؟
پول هوشمند سرمایه‌ای است که توسط سرمایه گذاران و متخصصان بزرگ مالی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، خبرگان بازار و … جهت ایجاد روندهای بزرگ قیمتی در سهم وارد بازار می‌شود. سرمایه‌گذاران عمده بازار با درک بالای خود از نیازهای بازار و همچنین دسترسی به اطلاعات نهانی و بیشتری نسبت به سایر افراد، باقدرت خود جهت حرکت سهم را مشخص می‌کنند. پول هوشمند به‌اندازه‌ای بزرگ است که می‌تواند به‌صورت مصنوعی روند قیمت یک سهم را تغییر دهد و تأثیرات عمده‌ای بر بازار ایجاد کند. با ورود پول هوشمند به بازار، سایر بخش‌های آن نیز تحت تأثیر قرار گرفته و موجب افزایش یا کاهش قیمت‌ها می‌شود.
چگونگی ورود و خروج پول هوشمند به بازار بورس
زمانی که سرمایه گذاران عمده و اصلی بازار با توجه به شرایط موجود تشخیص دهند که نیاز است تا بر روی یک سهم سرمایه گذاری ویژه‌ای انجام دهند، شروع به خرید سهم موردنظر در حجم‌های بالا می‌کنند و موجی قوی و مثبت روی آن سهم ایجاد می‌کنند. معمولاً پس از چند روز و افزایش چنددرصدی قیمت های سهم، سایر سرمایه‌گذاران مانند سرمایه گذاران ثانویه و خرد، متوجه این موج قوی می‌شوند و هیجان بالایی برای خرید سهم ایجاد می‌شود. در این زمان شایعات در بازار گسترده می‌شود و هدف‌گذاری‌های جدیدی برای قیمت سهم ایجاد می‌گردد. با افزایش این هیجانات و خریدهای بالای سهم، قیمت افزایش می‌یابد و درنتیجه سهم رشد زیادی را تجربه می‌کند. پس از گذشت مدت‌زمانی از رشد قیمت سهام، همان سهامداران عمده با همان سرعتی که وارد بازار شدند و قیمت سهم را افزایش دادند و به سود مدنظر خود دست یافتند، با همان سرعت از سهم خارج شده و شروع به فروش سهام می‌کنند. بدین ترتیب پول هوشمند از سهم خارج می‌شود و قیمت آن به‌تدریج کاهش می‌یابد.
ازآنجایی‌که بسیاری از سرمایه گذاران خرد از این موضوع اطلاعی ندارند، ممکن است این ریزش قیمتی را اصلاح قیمتی تصور کنند و همچنان به سهامداری سهم ادامه داده و انتظار رشد قیمت داشته باشند. این دسته از سرمایه‌گذاران با توجه به عدم اطلاع از ورود و خروج سهامداران عمده یا همان پول هوشمند، همچنان سرمایه خود را در سهام موردنظر نگه می‌دارند و درنتیجه متضرر می‌شوند. حال بیشتر سهامداران غیر عمده در قیمت‌های بالا سهام را خریداری کرده‌اند و ازآنجاکه نقدینگی و قیمت سهم روند نزولی پیدا کرده، شانس خروج از سهم بسیار کم می‌شود. بدین‌صورت پول هوشمند قدرتمندتر شده و این چرخه را چندین بار تکرار می‌کند.
باید به این نکته هم توجه داشت که ورود پول هوشمند به بازار رخدادی نیست که پیوسته تکرار شود و افراد بتوانند به‌راحتی آن را تشخیص دهند. به‌طور معمول ممکن است برای یک سهم خاص، این اتفاق یک یا دو بار در سال رخ دهد که سبب رشد سریع قیمت سهم شود. دلیل این امر ورود پول هوشمند و سپس خروج آن است که موجب کسب سودهای بیشتر برای عده‌ای از سهامداران می‌گردد.
با توجه به مطالب بیان‌شده می‌توان گفت که پول هوشمند زمانی وارد بازار می‌شود که قیمت سهم در کف خود قرار دارد یا به پایین‌ترین حد خود رسیده و نسبت به سهم امیدواری وجود ندارد و تقاضایی برای خرید سهم نیست. پول هوشمند به این دلیل وارد سهم می‌شود تا این عدم تقاضا را رفع کند و فشار فروش سهم را کاهش داده و قیمت سهم را افزایش دهد.
بدین‌صورت یکی از اهداف اصلی ورود پول هوشمند، تأثیرگذاری روی قیمت‌های بازار است تا از این طریق در قیمت‌های پایین خرید انجام شود و در قیمت‌های بالا سهم به فروش برسد و سودآوری حاصل شود.
تشخیص ورود و خروج پول هوشمند
یکی از مهم‌ترین عواملی که به‌واسطه آن می‌توان وجود پول هوشمند را تشخیص داد، حجم معاملات است. با در نظر گرفتن حجم معاملات می‌توان ورود یا خروج پول هوشمند را به یک سهم یا صنعت تا حدودی تشخیص داد. حجم معاملات درواقع میزان معاملات انجام‌شده در دوره‌ای مشخص از زمان (روزانه، هفتگی، ماهانه و …) است که در نمودار میله‌ای یک سهم قابل‌مشاهده است. با رصد حجم معاملات همراه با قیمت، تحلیلگران می‌توانند جهت حرکت بازار را تشخیص دهند. برخی از تحلیلگران معتقدند که روند قیمت از روند حجم معاملات عقب‌تر است. بدین معنی که روندهای صعودی و نزولی را می‌توان قبل از مشخص شدن روندهای برگشتی قیمت، در حجم معاملات مشاهده کرد.
بر اساس یکی از اصول رایج در بازار بورس وال‌استریت، حجم معاملات تغییرات قیمت را به وجود می‌آورد. حجم معاملات در بازارهای پررونق، نسبتاً سنگین و در بازارهای راکد، نسبتاً سبک است؛ اما بااین‌حال نمی‌توان گفت تنها حجم معاملات به‌طور دقیق این موضوع را مشخص کند. تشخیص ورود پول هوشمند نیاز به دانش کافی و تجربه و شناخت سهم دارد.
بر اساس تجربه می‌توان بیان کرد چنانچه حجم معاملات یک سهم در زمان عدم وجود تقاضای آن به‌یک‌باره به میزان زیادی افزایش یابد، یکی از نشانه‌های ورود پول هوشمند است. در مقابل کاهش شدید و فروش سنگین یک سهم به‌یک‌باره را می‌توان خروج پول هوشمند از آن در نظر گرفت؛ بنابراین خرید و فروش حجم بالای یک سهم در زمان کوتاه و به‌یک‌باره را می‌تواند از نشانه‌های وجود پول هوشمند در سهم باشد.
یکی دیگر از نشانه‌های تشخیص وجود پول هوشمند، مقایسه تعداد خریدار یا فروشنده نسبت به حجم معاملات است. به این صورت که اگر تعداد خریداران کم ولی حجم بسیار بالا باشد، نشان‌دهنده آن است که سرمایه گذاران کلان در حال خرید سهم هستند. در مقابل وجود فروشندگان کم ولی با حجم بالای سفارش فروش می‌تواند نشان از خروج پول هوشمند باشد.
ارزش معاملات روزانه نیز یکی دیگر از عوامل تشخیص این موضوع است. اگر میانگین ارزش معاملات روزانه در بازار در محدوده‌ای باشد و در زمان کوتاهی دو تا سه برابر شود، می‌توان نتیجه گرفت علت این نقدینگی بالا وجود پول هوشمند است. با توجه به نشانه‌های عنوان‌شده، سرمایه‌گذاران و سهامداران خرد می‌توانند ورود یا خروج پول هوشمند را تشخیص دهند.
فیلتر ورود یا خروج نقدینگی به سهم
فیلترنویسی به سهامداران کمک می‌کند تا زمان و قیمت مناسب خرید یا فروش سهام را بیابند و بر اساس اهداف سرمایه‌گذاری خود، سهام مناسب را در بازار بورس تشخیص دهند؛ بنابراین علاوه بر در نظر گرفتن سایر عوامل ذکرشده، می‌توان برای تشخیص وجود پول هوشمند در سهم، از فیلترنویسی نیز استفاده کرد. همان‌طور که عنوان شد حجم معاملات تأثیر زیادی در تشخیص پول هوشمند دارد. فیلتر حجم معاملات به افراد کمک می‌کند تا در صورت افزایش یک‌باره حجم، آن را شناسایی کنند. همراه با فیلتر حجم معاملات، باید وضعیت تکنیکالی سهم نیز بررسی شود.
کلام آخر
در زمان نوسان و زمانی که عدم اطمینان در بازار افزایش پیدا کرده, یکی از گزینه‌هایی که می تواند به افراد برای برای یافتن انتخاب‌های مناسب سرمایه‌گذاری کمک کند, وجود پول هوشمند است. معامله گران حرفه‌ای با رصد پیوسته جهت تحرکات قیمتی و حجم معاملات و سایر عوامل تأثیرگذار بر قیمت، قادر خواهند بود تا از ورود و خروج پول هوشمند در بازار مطلع شوند و بتوانند به کمک این موج ایجادشده به سودهای بالاتری دست یابند. افرادی که به این عوامل تأثیرگذار توجهی نمی‌کنند، تحت تأثیر شایعات منتشرشده و اخبار نادرست قرار می‌گیرند و بر اساس هیجانات ایجادشده تصمیم به خرید یا فروش سهام می‌گیرند و دچار زیان می‌شوند. در این شرایط دریافت اطلاعات و آموزش‌های لازم نقش بسزایی را در کسب سود در بازار بورس بازی می‌کند.
