الگوی شمعی هارامی (Harami Pattern) یک الگوی بازگشتی است که بسته به جهت حرکت قیمت، هم می‌تواند صعودی باشد و هم نزولی. این الگو از دو نمودار شمعی مجزا که در دو روز متوالی رخ می‌دهند تشکیل شده است. در تصویر زیر این الگو را می بینید:
| روز اول | روز دوم | |
| هارامی صعودی | کندل صعودی بزرگ‌تر (سبز) | کندل نزولی کوچکتر (قرمز) |
| هارامی نزولی | کندل نزولی بزرگ‌تر (قرمز) | کندل نزولی کوچکتر (سبز) |
هارامی در زبان ژاپنی به معنای «باردار» است. در واقع این عبارت به این واقعیت اشاره دارد که کندل کوچکتر در شکم کندل بزرگ‌تر جای می‌گیرد.
الگوی هارامی نزولی (Bearish Harami)
الگوی شمعی هارامی نزولی در انتهای یک روند صعودی رخ می‌دهد؛ یعنی هنگامی که در روز اول یک کندل سبز بزرگ وجود دارد و در پی آن در روز دوم یک کندل نزولی یا صعودی کوچکتر قرار دارد.
مهم‌ترین جنبه هارامی نزولی این است که قیمت‌های روز دوم با شکاف نزولی (Gap Down) همراه است و نمی‌تواند بالاتر از قیمت پایانی (Closing) روز اول برود. این نشانه‌ای است مبنی بر احتمال ورود نااطمینانی و ابهام به فضای بازار.
الگوی هارامی صعودی (Bullish Harami)
الگوی شمعی هارامی صعودی در انتهای یک روند نزولی رخ می‌دهد؛ یعنی هنگامی که در روز اول یک کندل قرمز بزرگ وجود دارد و در پی آن در روز دوم یک کندل نزولی یا صعودی کوچکتر قرار دارد.
مهم‌ترین ویژگی هارامی صعودی این است که قیمت‌های روز دوم با شکاف صعودی (Gap Up) همراه است و نمی‌تواند بالاتر از قیمت پایانی روز اول برود. این نشانه‌ای است مبنی بر احتمال ورود نااطمینانی و ابهام به فضای بازار.
مفهوم الگوی شمعی هارامی
نمودار زیر قرارداد آتی E-mini NASDAQ-100 را نشان می‌دهد که مثالی از هر دو مورد الگوی شمعی هارامی صعودی و نزودی در آن نمایان است:
اولین الگوی هارامی (Harami Pattern) نمایش داده شده در نمودار بالا که به قرارداد آتی E-mini NASDAQ-100 تعلق دارد، از نوع صعودی است. در ابتدا روندی نزولی در نمودار وجود دارد که با عدد ۱ نشان داده شده است. در انتهای روند نزولی، کندل نزولی قرمز وجود دارد که کشیده است و با عدد ۲ نمایش داده شده است. در واقع این کندل همان کندل روز اول است که کندل مادر نیز نامیده می‌شود. در روز بعد شکاف قیمتی ایجاد شده؛ یعنی میان قیمت پایانی کندل قرمز در روز اول و قیمت گشایش کندل روز دوم، شکاف و گپ وجود دارد. این شکاف قیمتی رو به بالا است و با عدد ۳ نمایش داده شده است. کندل سبز رنگ کوچکی که بعد از کندل مادر می‌آید، آنقدر کوچک است که بدنه آن فارغ از سایه‌ها کاملاً در دل کندل مادر قرار گرفته و اصطلاحاً به آن کندل بچه نیز می‌گویند. کندل روز دوم یا همان کندل بچه با عدد ۴ نمایش داده شده است. در ادامه نمودار به یک هارامی نزولی برمی‌خوریم که فرآیند شکل‌گیری و تشخیص آن بر عکس نمونه‌ای است که توضیح دادیم.
معامله‌گری با الگوی شمعی هارامی (Harami Pattern)
معامله‌گری با استفاده از الگوی هارامی به صعودی یا نزولی بودن آن بستگی دارد. پیش از معامله باید بدانید که وقوع الگوی هارامی الزاماً به معنی بازگشت قطعی روند نیست و در مواردی ممکن است روند قبلی همچنان ادامه یابد. اصولاً تحلیل تکنیکال در ۷۰ % موارد صحیح کار می‌کند و از این رو، باید برای بالا بردن ضریب اطمینان از ابزارهای تکمیلی و تأییدی استفاده کنید. یک روز پس از تشکیل الگوی هارامی صعودی، روند صعودی آغاز می‌شود و معامله‌گر می‌تواند در موضع خرید استقراضی یا لانگ پوزیشن قرار بگیرد.
لذا می‌توان تشکیل این الگو را به مثابه سیگنال خرید دانست که البته باید به کندل‌های تأییدگر روند نیز توجه کرد. قیمت پس از تشکیل الگو افزایش می‌یابد و فراتر از خط مقاومت روند بسته می‌شود.
معامله‌گران با مشاهده تشکیل الگوی نزولی نیز می‌توانند در موضع فروش قرار بگیرند. در اینجا نیز توجه به کندل‌های تأییدگر تغییر روند برای معامله‌گران اهمیت دارد.
معامله‌گران باید به تفاوت‌های الگوی شمعی هارامی (Harami Pattern) با الگوی پوشا (Engulfing Pattern) توجه کنند. الگوی پوشا می‌تواند صعودی و نزولی باشد. الگوی پوشا برعکس الگوی هارامی است؛ به این صورت که کندل دوم در دل کندل اول قرار می‌گیرد و از این رو آن را الگوی پوشا می‌نامند.
مثال
برای مثال، نحوه استفاده از الگوی هارامی صعودی را در یک معامله توضیح می‌دهیم. نمودار زیر قیمت پوند را بر حسب دلار (GBP/USD) نمایش می‌دهد.
- یک روند نزولی در نمودار قیمت به وضوح قابل مشاهده است.
- پیش از تشکیل الگوی شمعی هارامی، یک الگوی چکش صعودی وجود دارد که اشاره‌ای است بر اینکه روند قیمت در حال بازگشت است.
- کندل صعودی یا همان کندل بچه کمتر از ۲۵ درصد کندل قبلی (کندل مادر) است.
- کندل بچه یا همان کندل صعودی در فاصله کندل قبلی خود گشایش یافته و بسته شده است.
- شاخص قدرت نسبی بازار یا همان RSI نشان می‌دهد که بازار در وضعیت اشباع فروش به سر می‌برد. یعنی مومنتوم در کف خود قرار دارد و بهتر است معامله‌گران منتظر بمانند تا این شاخص به نشانه تأیید به بالای ۳۰ بازگردد.
توصیه می‌شود که سفارش‌های حد ضرر زیر کف جدید بسته شوند و معامله‌گران می‌توانند پس از تشکیل الگوی هارامی، با گشایش کندل بعدی وارد بازار شوند. از آنجایی که الگوی هارامی صعودی در ابتدای روند صعودی احتمالی ظاهر می‌شود، لذا تریدرها می‌توانند سطوح چندگانه‌ای را به عنوان هدف تعیین کنند. این اهداف همچنین می‌تواند در سطوح مقاومت و حمایت اخیر تعیین شود.
