تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس!

آیا افزایش قیمت دلار بر بازار سرمایه تاثیر می گذارد؟

این سوالی است که احتمالا بسیاری از فعالان و معامله گران بورس این روزها به دنبال یافتن پاسخی برای آن هستند. در این نوشته از فیماچارت تاثیرات نوسان قیمتی دلار را از نگاه چند کارشناس بررسی خواهیم کرد.

در ابتدای امر می بایست بر این نکته تاکید کنیم که در فرضیه اول که از سوی تعدادی از کارشناسان عنوان شده چنین به نظر می رسد که رشد قیمت دلار هر بازاری را تحت‌تاثیر قرار ندهد قطعا بازار سرمایه را متاثر می‌کند. به اعتقاد برخی از تحلیلگران بازار سرمایه شرکت‌های بزرگ بورس از جمله فولادی‌ها و پالایشگاه‌ها و… بیشترین تاثیر را از این جهش قیمت دلار می‌گیرند.

  1- حمیدرضا کاهدی

حمیدرضا کاهدی، کارشناس بازار سرمایه می‌گوید:

هر عامل تورم زا به رشد سهام در بورس منجر می‌شود، علت هم این است که قیمت سهام یک ارزش نسبی است که متاثر از سود حسابداری شرکت‌هاست که این سود با تورم رشد می‌کند. برای همین، هر عامل تورم‌زایی این سود را تغییر داده و به‌تبع آن، قیمت افزایش می‌یابد. بدیهی است شرکت‌هایی که درآمد ارزی دارند یا قیمت‌ کالاهای آنها با قیمت‌های جهانی تعیین می‌شود، تاثیرپذیری بیشتری از نرخ دلار دارند مانند شرکت‌هایی که صادرات دارند که طبعا قیمت صادراتی آنها در قیمت دلار ضرب شده و در بودجه آنها محاسبه می‌شود.

وی ادامه می‌دهد:

هرچند که بخشی از آنها دلار نیمایی دریافت می‌کنند اما همان ارز نیمایی هم متاثر از قیمت بازار است. کالاهایی هم هستند که ممکن است صادرات نداشته باشند اما با قیمت‌ جهانی در داخل به‌فروش می‌رسند که آن‌هم از قیمت دلار متاثر می‌شوند. شکل سوم هم شرکت‌هایی هستند که علاوه بر واردات قانونی، واردات غیرقانونی هم دارند. با افزایش قیمت دلار که واردات صرفه اقتصادی خود را از دست می‌دهد، حجم فروش این شرکت‌ها افزایش یافته و شرایط خوبی به‌دست می‌آورند.

2- همایون دارابی

همایون دارابی می‌گوید:

وضعیت دلار در ایران وضعیت پیچیده‌ای است، به‌این خاطر که ما یک نظام چند قیمتی در کشور داریم که هرکدام از این قیمت‌ها رفتار متفاوتی در بازار ایجاد می‌کند. در حال‌حاضر سه‌ نرخ مستند و شفاف داریم: دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی، دلار نیمایی و دلار بازار آزاد. از ابتدای سال رفته‌رفته دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی برای برخی کالاها حذف شد. این مساله برای شرکت‌هایی که با این دلار فعالیت می‌کردند (از جمله شرکت‌های غذایی و دارویی) دشواری‌های بسیاری به‌همراه داشت. پس از حذف دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی، شاهد آن بودیم که فروش و بهای تمام‌شده این شرکت‌ها افزایش پیدا کرد. چون رقم کلی فروش افزایش می‌یابد، سود شرکت‌ها هم بالا می‌رود، بنابراین تاثیر مثبتی در این شرکت‌ها ایجاد می‌شود. هرقدر این ارز بیشتر از بازار رخت ببندد، تاثیرات آن بیشتر دیده می‌شود.

او ادامه می‌دهد:

مساله دوم ارز نیمایی است که مبنای تاثیر درآمدهای ارزی شرکت‌های صادراتی بوده و هرچند که همچنان نرخ آنها از بازار آزاد کمتر است اما قیمت آنها نیز در حال افزایش است و از این منظر هم منجر به سود شرکت‌های صادراتی می‌شود. قیمت ارز آزاد هم در حالی افزایش پیدا کرده که بخشی از شرکت‌هایی که سهمیه ارزی ندارند، ناچارند ماشین‌آلات و مواد اولیه خودشان را از بازارهای واسطه‌ای دریافت کرده و هزینه‌های بسیاری متقبل می‌شوند. این شرکت‌ها که دسترسی به ارز نیمایی ندارند شاهد تاثیر منفی خواهند بود. تاثیرات هرکدام از این ارزها،‌ با بقیه متفاوت است و باید دید در شرکتی که موردتوجه ماست، کدام یک از ارزها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۳- حمید میرمعینی

حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه اعتقاد دارد: افزایش قیمت دلار در ۲ سال گذشته تاثیر بسزایی در بورس داشته است و باید گفت مهم‌ترین پیشرانی بازار سرمایه به لحاظ بنیادی، بحث افزایش نرخ دلار بوده که افزایش تورم را نیز به‌دنبال داشته است. تورم هم سودآوری شرکت‌ها و ارزش دارایی‌ها و منابع ارزی شرکت‌ها را تحت‌تاثیر قرار داده است. بنابر این ۳ مساله عمده ارزش‌گذاری که دارایی‌های مالی شرکت‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند، تاثیر مستقیم از دلار و تورم می‌پذیرند.

وی تصریح می‌کند: عمدتا شرکت‌هایی که صادرات‌ محور بودند از افزایش دلار تاثیر پذیرفتند اما پس از ثابت ماندن قیمت دلار، تورمی که ایجاد شد بر اکثر دارایی‌ها، ارزش‌های جایگزین شرکت‌ها و منابع ارزی آنها تاثیر گذاشت. در مورد اینکه دلار همچنان اثر خود را بر بازار خواهد داشت باید گفت بله، با توجه به تجربه تاریخی اثرگذاری نوسان‌های نرخ دلار بر بازار سرمایه، این تاثیرپذیری همچنان ادامه خواهد داشت. مورد دیگری هم که مطرح است نگاه جدید حاکمیت و ورود نقدینگی به بازار سرمایه، بازارهای جهانی، سیاست‌گذاری‌های اقتصادی دولت مانند کاهش نرخ بهره و… هم بر وضعیت بازار تاثیرگذار است اما نوسان دلار مهم‌ترین عامل موثر بر رشد و رونق بازار سرمایه بوده که ربطی هم به عملکرد شرکت‌ها به لحاظ کارآیی و بهره‌وری نداشته است. بنابر این افزایش نرخ دلار، تغییرات بسیاری در بازار سرمایه ایجاد کرده و این بازار هم به استقبال این افزایش رفته است.

۴- حسام حسینی

حسام حسینی معتقد است:

بازار سرمایه بسیار جلوتر از قیمت دلار حرکت کرده است و رشدی که دلار در این مدت داشته می‌تواند بخشی از افزایش سودها در این بازار را توجیه کند. اگر رشد شاخص بازار سرمایه را دلاری نگاه کنیم با اختلاف فاحشی از همه بازارها جلوتر است. بازار سرمایه در سه ماه اول سال‌جاری ۱۰۰درصد رشد دلاری داشته و نشان می‌دهد که بازار سرمایه خیلی جلوتر از دلار حرکت کرده است.

علی یوسفیان، از دیگر کارشناسان مطرح بازار سرمایه در خصوص افزایش نرخ دلار نظر متفاوتی نسبت به دیگر صاحب نظران دارد. وی در این خصوص چنین عنوان کرده است:

بازار به چیزی جز “نقدینگی” واکنش نمی‌دهد.

وی ادامه داد:

ایشان همچنین خاطر نشان کردند عواملی، چون دلار و نوسانات آن امر موثری نبوده و تحلیل ها، براساس نقدینگی صورت می‌گیرد و گروه فلزات اساسی (فولاد، فملی) و گروه بانکی‌ها (وبصادر) لیدرهای این هفته بازار هستند.