فورک
برنامه نویسان برای ایجاد یک ارز دیجیتال، یک سری کد را بر روی بلاک چین می‌نویسند که این کد کاملا قابل دسترس است و به اصطلاح متن باز نامیده می شود و همه می‌توانند آن را ببینند. بنابراین یک ارز مجازی با ماهیت یک کوین بر بستر یک دفتر کل توزیع شده یا همان بلاک چین پیاده می‌شود. سیستم غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال که عموما از گواه اثبات کار استفاده می کنند به نود یا گره هایی نیاز دارد تا با ایجاد بلاک در بلاک چین شبکه را گسترش دهند.
این نودها در شبکه حتما باید از قوانین آن بلاک چین پیروی کنند و برای اینکه ارز دیجیتال به درستی و سلامت به رشد خود ادامه دهد باید از مجموعه قوانینی با نام پروتکل پیروی کنند. پروتکل شامل تمامی قوانین آن ارز دیجیتال خاص می باشد.
اگر تغییرات یا اصلاحاتی روی کد نوشته شده اعمال شود، fork اتفاق می‌افتد. در حقیقت به هر آپدیت و به روز رسانی بلاک چین در دنیای ارزهای دیجیتال فورک می گویند. این تغییرات ممکن است ناگهانی باشد مانند فورک اتر و اتر کلاسیک یا طبق برنامه از قبل تعیین شده انجام شود.
فورک یا برنامه ریزی شده است و بر روی بلاک چین اعمال می شود مانند فورک اتریوم و یا به دلیل اختلاف اعضای توسعه دهنده و نود ایجاد شود دقیقا مانند فورک بیتکوین کش و بیت کوین SV. خود پدیده فورک به دو دسته سافت فورک (soft fork) و هارد فورک (hard fork) تقسیم می‌شود.
hard fork
چنانچه تغییراتی در پروتکل ارز دیجیتال ایجاد شود که با نسخه قبلی متفاوت است و یا کوینی با بلاک چین جدیدی ایجاد شود هارد فورک رخ داده است.
البته هارد فورک همیشه به این معنی نیست که کوین و توکن جدید تولید شود اما هارد فورک زمانی است که نسخه جدید یا فورک شده با نسخه قبلی مطابقت یا هماهنگی ندارد و تغییرات زیادی در آن رخ داده است. هنگامی که هارد فورک رخ می دهد نودها حتما باید خود را بروز رسانی کنند و تیم توسعه دهنده آن ارز دیجیتال همواره آپدیت هایی را برای آنها فراهم می کنند تا با شبکه جدید همساز شوند. اگر نودهای قدیمی خود را بروز رسانی نکنند دیگر نمی توانند به شبکه جدید وارد شوند و نودهای آپدیت شده دیگر بلاک هایی که نودهای قدیمی استخراج می کنند را نمی پذیرند.
به بیان ساده، اگر آپدیت جدید برای یک کوین داده شود و نود آن را روی سیستم خود نصب کند، بعد از آن به تراکنش‌های روی بلاکچین قبلی دسترسی نداشته باشد، در حقیقت فعالیت خود را روی یک بلاکچین جدید، برای یک ارز جدید و تراکنش‌های جدید ادامه خواهد داد. یعنی با اتفاق افتادن هارد فورک، یک ارز جدید با بلاکچین و گره‌های جدید ایجاد خواهد شد.
soft fork
در این فورک، برعکس hard fork، کوین یا توکن جدیدی ایجاد نخواهد شد. با اعمال کردن اصلاحات و آپدیت روی نسخه اصلی، گره ها همچنان به فعالیت خود روی بلاک چین قبلی ادامه خواهند داد. در حقیقت تغییراتی اعمال نمی شود که بلاکچین قبلی به روند خود ادامه ندهد و چندین تغییر در بلاکچین جدید ایجاد می شود که با بلاکچین قبلی مطابقت دارد و نودهای قدیمی که بروز رسانی نکرده اند می توانند بدون بروز رسانی به فعالیت در بلاکچین جدید نیز ادامه دهند. در فورک نرم معمولا اصلاحات و تغییرات به حدی جدی نیست که بلاکچین جدیدی ایجاد شود.
دلیل رخ دادن فورک
به طور کلی فورک از فاکتورهای سلامت یک شبکه بلاکچین می باشد. گاهی ممکن است باگ اساسی در شبکه یافت شود که وضعیت ارز دیجیتال را به خطر بیاندازد و یا ممکن است برای بهتر شدن عملکرد کوین فورک زده شود و نحوه تصمیم گیری اینکه شبکه بلاک چینی به fork نیاز دارد یا خیر بر عهده جامعه آن ارز دیجیتال خاص است. وقتی برنامه نویسان و توسعه دهندگان یک شبکه بعد از خطا و آزمون به این نتیجه برسند که شبکه نیازمند یک سری تغییرات می باشد و با اعمال اصلاحات کارکرد شبکه بهبود پیدا خواهد کرد، موضوع را در شبکه مطرح می‌کنند و با به اجماع رسیدن توسط اعضای شبکه، fork رخ می دهد. این فضای دموکراتیک که همه بتوانند نظر خود را اعلام کنند و بهترین تصمیم برای بهبود شبکه گرفته شود، از ویژگی های مهم اکوسیستم ارزهای دیجیتال می باشد.
